A jednak w każdej z tych odmian wierzenia i obrzędy religijne zajmują pozycję kluczową, łączą członków grupy i wyróżniają ich. Są też wewnątrz grupy traktowane poważnie, nawet jeśli z zewnątrz wygląda to na zabawę...

W Polsce istnieją ugrupowania należące do wszystkich trzech grup neopogaństwa, które wyróżniliśmy powyżej. W innym miejscu omawiamy organizację polityczną o zabarwieniu nacjonalistycznym, odwołującą się do pradawnych pogańskich wierzeń (Rodzima Wiara) oraz grupę pasjonatów zafascynowanych magią (Rodzimy Kościół Polski). Do trzeciej kategorii – koła "naukowego" należy Klan Ausran.

Ruch ten powstał w 1954 roku w Łodzi, jako studenckie koło o charakterze "religijno-lingwistycznym". Jednym z założycieli i liderów jest lingwista, prof. dr hab. Ignacy Ryszard Danka. W 1958 roku powstała filia w Warszawie. Większość członków Klanu Ausran to naukowcy lub studenci. Ausranie odwołują się do tradycji indoeuropejskich, z których wywodzą się pogańskie religie całej Europy. W języku indoeuropejskim, z którego wykształciła się większość języków europejskich, słowo "ausra" znaczy: zorza, jutrzenka. W mitologii zaś aryjskiej – Ausra była żoną Pusana, dziś "szlachetnie patronującego bractwu jutrzenki."

Deiwokvolowie i mentle
Większą egzotykę trudno sobie wyobrazić. O ludach indoeuropejskich, z których wykształciły się obecne narody Europy i części Azji, nauka wie bardzo niewiele. O wierzeniach tych ludów wiadomo więc nieporównanie mniej niż np. o wierzeniach starożytnych Egipcjan albo Indian. Klan Ausran zajmuje się rekonstrukcją języka indoeuropejskiego i dziedzictwa kulturowego praeuropejczyków – przede wszystkim religii.

Członkowie Klanu posługują się konsekwentnie zrekonstruowanym językiem indoeuropejskim. W tym tzw. języku ausrańskim drukują kalendarze, tworzą poezję, piszą pieśni religijne, tzw. mentle (powstało ich już ok. 200), które śpiewane są podczas spotkań rytualnych. Klan organizuje też odczyty, wykłady i sympozja dotyczące kultury i religii indoeuropejskiej.

Członkowie Klanu spotykają się na nabożeństwach nazywających się deiwokvolia, odprawianych w języku ausrańskim. Składają się one z recytacji mentlów i innych formuł religijnych, śpiewaniu pieśni ku czci bogów oraz ze składania ofiar, a czasami także z nauczania religii w formie przypowieści o bogach, bądź nauk filozoficzno-moralnych (ta część nie musi odbywać się w języku ausrańskim). W nabożeństwach biorą udział kapłani (deiwokvolowie) i wierni (peristanci).

Członkowie klanu tak opisują swoją religię: "Jest religia ausrańska kulturowym oddaniem czci siłom świata pojętym jako bóstwa, o których pouczają nas przede wszystkim mentle – rytualne pieśni religijne, poezja i literatura ausrańska, żywa wiedza deiwokvolów – kapłanów".

Kapłani – deiwokvolowie dzielą się na deiwokvolos meneses (kapłanów z powołania) i deiwokvolos mbhaktii (kapłanów z urzędu). Ausranom zalecane jest samodoskonalenie za pomocą przestrzegania określonych reguł zawierających posty, ćwiczenia, rozmyślania, kontemplacje lub nawet celibat. Kapłan może doskonalić się poprzez tapes (ascezę), ogłasza wtedy własną regułę, którą powinien przestrzegać.

Liczebność Klanu szacuje się na ok. 500 osób, przy czym tylko część z nich można uznać za wyznawców – traktujących Klan Ausran jako grupę religijną.

Opiekun Perkvunos
W roku 1960 na zjeździe w Lesie Tuszyńskim gerontia (starszyzna) Ausran łódzkich i warszawskich określiła się jako klan indoeuropejski i ogłosiła swój statut (Dhedhmatus Perkvunijos). Ogłoszono, że Klan Ausran czci indoeuropejskie bóstwa przyrody i uważa: "boga Perkvunosa za opiekuna i współtwórcę ustanowionych praw i zasad."

Dhedhmatus Klanu Ausran składa się z trzech części: I. Definicja klanu, II. Struktura klanu i III. Działalność klanu. Oto fragment części drugiej:

Dhedhm. 1. Klan składa się z gerontii i apotii.

Dhedhm. 2. Gerontia stanowi władzę w klanie.

Dhedhm. 3. Gerontia decyduje we wszystkich sprawach związanych z klanem.

Dhedhm. 4. Wszystkie decyzje podjęte przez gerontię muszą być zgodne z dhedhmatem.

Dhedhm. 5. Drobnych zmian w dhedhmacie dokonać może gerontia wolą swej większości.

Dhedhm. 6. Poważne zmiany, jak zmienienie kierunku działania klanu mogą nastąpić wówczas, gdy wszyscy geronci wyrażą na to zgodę.

Dhedhm. 7. Gerontia ustanawia kary za wykroczenia i działanie na szkodę klanu

Dhedhm. 8. Wśród gerontii tajemnicy w sprawach ausrańskich nie ma = En gerontiai runa ne esti.

Dhedhm. 9. Przedsięwzięcia w sprawach wewnętrznych klanu są prawomocne przy poparciu co najmniej trzech gerontów.

Dhedhm. 10. Przedsięwzięcia w sprawach zewnętrznych, wychodzących poza klan są prawomocne przy poparciu większości gerontów.

Dhedhm. 11. Tworzenie nowych ognisk klanowych może nastąpić, jeżeli istnieje grupa złożona co najmniej z pięciu członków (w tym co najmniej jeden geront) poważnie oddalona od ogniska macierzystego.

Dhedhm. 12. Akcje finansowe np: składki członkowskie lub docelowe (jeśli na takowe wyrażają członkowie chęć i zgodę) należy powierzać wybieranym i konstytuującym się konsyliom.

Dhedhm. 13. Członek Ausry (lites ausraniskos)
Leger a) Członek ausrański (lites ausraniskos) jest bądź gerontem bądź apotem. Niektóre prawa dhedhmatu dotyczą wszystkich członków, niektóre tylko gerontów lub tylko apotów.

Dhedhm. 14. Geront
Leger a) Geront jest pełnoprawnym członkiem klanu i wespół z innymi gerontami ma zapewniona decyzję i kierownictwo w klanie.

Dhedhm. 15. Apot
Leger a) Apot jest członkiem, który nie w pełni może podołać obowiązkom Ausranina; dlatego apot pozbawiony jest możliwości decydowania w sprawach ausrańskich i głos jego ma tylko wartość doradczą.

***

UWAGA: Artykuł został napisany w roku 2002, stąd niektóre zawarte w nim informacje mogą już być nieaktualne.