Sukkot

publikacja 11.10.2003 05:38

Święto Sukkot rozpoczyna się 15 dnia Tishri, piątego dnia po Jom Kippur. Jest to dosyć drastyczne przejście od jednego z najbardziej poważnych do jednego z najbardziej radosnych świąt.

To święto jest czasami określane mianem Zeman Simkhaeinu, czasem radości. Sukkot trwa 7 dni. Dwa dni następujące po obchodach są dwoma różnymi świętami: Shemini Atzeret i Simhat Torah, ale powszechnie uznaje się je za część Sukkotu.

Słowo "Sukkot" oznacza "szałasy" i odnosi się do tymczasowych pomieszczeń, w których nakazano nam mieszkać podczas tego święta. Nazwa tego święta jest często tłumaczona jako " Święto szałasów", co, jak wiele tłumaczeń technicznych terminów żydowskich, nie jest szczególnie przydatne ( chyba, że ktoś wie do czego dokładnie ten termin się odnosi). Hebrajska wymowa Sukkot brzmi [Sukołt] To słowo jest jednak często wymawiane jak w jidysz ( tak, aby rymowało się z [buk as])

Podobnie jak w Pesah i Shavuot, Sukkot ma podwójne znaczenie: historyczne i rolnicze. Święto upamiętnia czterdziestoletni okres, podczas którego dzieci Izraela błąkały się po pustyni i mieszkały w tymczasowych schronieniach. Sukkot to również święto zbiorów, o którym czasami mówi się Chag Ha-Asif, festiwal żniw.

Święto Sukkotu ustanowione jest w Leviticusie 23:25 ( i następnych). Żadna praca NIE JEST DOZWOLONA pierwszego i drugiego dnia święta. Te pozostałe dni, podczas których praca jest dozwolona, nazywa się jako Chol Ha-Mo'ed tak jak i środkowe dni Pesah.

Aby ukoronować historyczną wagę święta, nakazuje się nam zamieszkiwać w szałasach ku pamięci o naszych przodkach na pustyni. Nakaz mieszkania w sukkach ( szałasach) może być wypełniony po prostu przez spożywanie tam wszystkich posiłków. Jednakże, jeżeli tylko klimat, pogoda i zdrowie na to pozwolą, powinno się spędzać w sukkach jak najwięcej czasu ( czyli także nocować).

Sukkah musi co najmniej być zbudowana z trzech ściany wykonane z materiału, którego nie może porwać wiatr. Przypinanie lub wiązanie płacht jest w Stanach Zjednoczonych często praktykowanym sposobem osiągnięcia tego celu. Sukkah może być dowolnej wielkości, byleby tylko zezwalała na zamieszkanie w niej. Dach Sukkah powinien być wykonany z materiału, którego nazwa brzmi sekhakh ( dosłownie: pokrycie). Aby wypełnić przykazanie, sekhakh musi być wykonane z czegoś, co rosło i zostało ścięte, np.: gałęzie drzew, pędy bambusa, kolby kukurydzy, czy kijki. Sekhakh musi powiewać, nie może być umocowany nieruchomo. Gałęzie powinny być rozmieszczone na tyle rzadko aby deszcz mógł dostać się do wnętrza. Najlepiej, żeby przerwy między nimi były tak duże aby umożliwiały obserwację gwiazd. Nie na tyle jednak aby pozostawały przerwy szerokie na dwadzieścia centymetrów, lub aby było więcej światła niż cienia. Sekhakh powinno się kłaść na końcu.

Więcej na następnej stronie

Wysoce polecany jest popularny zwyczaj dekorowania sukkah. W północnowschodnich Stanach Zjednoczonych, Żydzi powszechnie dekorują sukkah suszoną dynią i kukurydzą, ponieważ właśnie w tym czasie warzywa te są bardzo łatwo dostępne ze względu na amerykańskie święta dziękczynienia i Halloween. Budowanie i dekorowanie sukkah przypomina rodzinne ubieranie choinki na Gwiazdkę. Smutny jest fakt, że większość zasymilowanych Żydów amerykańskich narzeka na to, iż pozbawieni są zabawy związanej z dekorowaniem choinki, a o Sukkot z kolei nigdy nie słyszeli.

Wielu Amerykanów po ujrzeniu sukkah po raz pierwszy, mówi, że bardzo im to święto przypomina Święto Dziękczynienia. Nie jest to zupełnie przypadkowe. Amerykańscy osadnicy, którzy zapoczątkowali Święto Dziękczynienia byli ludźmi bardzo wierzącymi. Kiedy szukali sposobu na okazanie wdzięczności za przetrwanie i zbiory, odnaleźli w Biblii ustęp traktujący o Sukkot i właśnie tak powstały obrzędy towarzyszące Świętu Dziękczynienia ( zabawne fakty, które pomija się przy nauczaniu w szkołach).

Z Sukkot związane są także inne obrzędy. Znane są jako Cztery Rodzaje ( arba minim po hebrajsku), lub lulav i etrog. Nakazuje się nam abyśmy wzięli te cztery przedmioty ciesząc się przed Haszem.. Te cztery przedmioty, których się używa to etrog ( roślina cytrusowa spotykana w Izraelu), gałąź palmy ( po hebrajsku lulav), gałązka mirtu ( hadas) i gałązka wierzby ( arava). Te trzy gałęzie związane są razem i nazywają się lulav. Etrogu się do nich nie dołącza. Z tymi czterema roślinami w dłoni recytujemy błogosławieństwo i machamy nimi w sześciu kierunkach ( wschodnim, południowym, zachodnim, północnym, w górę i w dół, co symbolizuje, że Haszem jest wszędzie).

Tychże czterech roślin używa się także podczas modlitwy Hallel w nabożeństwach oraz podczas procesji wokół bimah ( podwyższenie, na którym czyta się Torę) kakół ołtarza starożytnej świątyni w Jerozolimie. Procesje znane są jako Hoshanah, ponieważ podczas procesji recytuje się modlitwę z refrenem " Hosha - na" (Zbaw nas!). Siódmego dnia chodzi się dookoła siedem razy. Ze względu na to, siódmy dzień Sukkot znany jest jako Hoshanah Rabbah ( wielka Hoshanah).

Za stroną www.jewish.org.pl

Więcej na następnej stronie

Dziękczynienie za zbiory


Rolniczy charakter Sukot znajduje odzwierciedlenie w jego pierwotnej nazwie - Chag haAsif, czyli Święto Zbiorów. W starożytności ów aspekt wyrażał się poprzez radosne pielgrzymki do Świątyni. Przynoszono wówczas dary i odprawiano podniosłą ceremonię z czterema rodzajami roślin, znanymi jako Cztery Gatunki.

Rok rolniczy dobiegał końca jesienią, gromadzono wówczas wyrosłe latem zboże i owoce. Po zakończeniu prac rolnicy brali część swoich zbiorów i wraz z rodziną ciągnęli zewsząd do Jerozolimy. Tam się radowali, wedle pouczenia w szesnastym rozdziale Księgi Powtórzonego Prawa: "... abyś był pełen radości."

Po zniszczeniu Świątyni i rozproszeniu się Żydów wprawdzie pielgrzymki ustały, ale przetrwała idea dziękczynienia za zbiory. Stała się nawet bardziej uniwersalna. Symbolizują ją owoce, których używamy do przyozdobienia szałasów, budowanych przez społeczności bądź pojedyncze rodziny.

Dobroczynność była dla żydowskich rolników przykazaniem ważnym, zwłaszcza w czasie Sukot.

Tora nakazuje rolnikom, by podzielili się zbiorami. Zobowiązuje ich do pozostawienia części plonów na polu, by ubodzy mogli je sobie zebrać. Gospodarze powinni byli również oddzielić dziesięcinę (dziesiątą część) ze swego zboża, oliwy, wina i żywego inwentarza, by podzielić się z innymi. Część z tej dziesięciny oddawano do Świątyni, by nakarmić kapłanów i lewitów, część trafiała do potrzebujących. Żydowscy pielgrzymi przynosili ze sobą do Jerozolimy również inne dary, które czasem spieniężano, by zasilić skarbiec świątynny.

Współcześnie wyrażamy naszą troskę o ubogich, wspieramy nasze gminy i żydowskie organizacje dając pieniądze na dobroczynność. W niektórych domach i szkołach zbiera się żywność, by podzielić się nią z potrzebującymi w czasie Sukot.

Zapalenie świec w Sukkot

Dziękujemy Ci, Panie, że zgromadziłeś naszą rodzinę, byśmy mogli świętować Sukot, i za przykazanie zapalania świec. Jak blask księżyca i gwiazd wnosi światło do naszego szałasu, tak niech te świece dadzą nam światło radości i pokoju.

KIDUSZ

Kidusz głosi świętość Sukot. Śpiewamy błogosławieństwa nad kielichem wina na cześć Święta Zbiorów.

Więcej na następnej stronie

HA-MOCI - błogosławieństwo nad chałą

Jedząc ze smakiem chałę jesteśmy wdzięczni za obfite plony.

BARUCH ATA, ADONAJ, ELOHEJNU MELECH HA-OLAM, HA-MOCI LECHEM MIN HA-AREC.

Dziękujemy Ci, Panie, za błogosławieństwo chleba, i za świąteczny posiłek, który teraz wspólnie spożyjemy.

MODLITWY NA SUKKOT

Będąc w szałasie mówimy:

BARUCH ATA, ADONAJ, ELOHEJNU MELECH HA-OLAM, ASZER KIDESZANU BE-MICWOTAW WE-CIWANU LEJSZEW BA-SUKA.

Błogosławiony jesteś, Panie, Boże nasz, Królu wszechświata, który uświęciłeś nas Swoimi przykazaniami i przykazałeś nam siedzieć w szałasie.

BARUCH ATA, ADONAJ, ELOHEJNU MELECH HA-OLAM, SZE-HECHEJANU WE-KIIMANU WE-HIGIJANU LA-ZMAN HA-ZE.

Błogosławiony jesteś, Panie, Boże nasz, Królu wszechświata, który utrzymywałeś nas przy życiu, wspierałeś nas i pozwoliłeś dotrwać do tej chwili.

Błogosławiąc lulaw i etrog mówimy:

BARUCH ATA, ADONAJ, ELOHEJNU MELECH HA-OLAM, ASZER KIDESZANU BE-MICWOTAW WE-CIWANU AL. NETILAT LULAW.

Błogosławiony jesteś, Panie, Boże nasz, Królu wszechświata, który uświęciłeś nas Swoimi przykazaniami i przykazałeś nam brać lulaw.

SZMINI ACERET I SIMCHAT TORA

Ósmym dniem Sukot jest Szmini Aceret, kiedy podczas modlitwy wspomina się zmarłych. Nazajutrz, w Simchat Tora, niesie się Torę wokół synagogi i wszyscy tańczą.

Simchat Tora jest końcem, a zarazem początkiem: tego dnia kończymy czytanie Pięcioksięgu Mojżesza i zaczynamy od nowa.



(Za stroną Fundacji S. Laudera)