Utu

Był sumeryjskim bogiem słońca. Dawcą światła i życia. Akadyjczycy czcili go jako Szamasza.

„Uosabiał on powracające każdego dnia światło słońca, które świeci ludziom i daje dobroczynne ciepło, powodujące wegetację roślin” – czytamy o Utu w „Słowniku mitologii Mezopotamii” autorstwa Jeremy’ego Blacka i Anthony’ego Greena.

W starożytności wyobrażano go sobie, jako podróżującego w rydwanie po nieboskłonie brodacza z piłą w ręku. O świcie otwierać miały się wschodnie wrota niebios, przez które Utu wyjeżdżał, by o zmierzchu dotrzeć do wrót zachodnich, po przekroczeniu których powracał na noc do wnętrza niebios.

Rydwanem nie powoził sam. Funkcję boskiego wezyra i woźnicy pełni jego syn – Bunene.

O wschodnich wrotach do nieba wspomina m.in. epos o Gilgameszu. Miały się one znajdować blisko Maszu – góry o dwóch identycznych wierzchołkach. Tak scharakteryzowano je w tekście eposu: „szczytem sięgających litego nieba, piersią pogrążonych w głąb świata zmarłych, których gór wrót strzegą ludzie skorpiony, ich widok śmiertelny, ich strach błysk groźny, ich blask okropny, aż góry przewraca, przy wschodzie i zachodzie strzegących słońca”.

Żoną Utu była Szerida (u Akadyjczyków Aja) – bogini światła, miłości i urodzajności. W Mezopotamii odprawiano nawet rytuał ukazujący święte zaślubiny tych bóstw. Obrzęd hasadu polegał na połączeniu kultowych posagów Utu i Szeridy na specjalnym łożu ceremonialnym.  

Świątynię Utu nazywano E-babbar, co tłumaczy się jako Biały Dom. Przybytki takie stały m.in. w Sippar i w Larsie.

Wierzono, iż Utu (Szamasz) jest bogiem prawdy, prawa i sprawiedliwości. Stąd też jego wojowniczy charakter – nienawidził bowiem kłamstwa i niesprawiedliwości.

To on miał przekazać prawo Hammurabiemu. To także on ukochał wspomnianego już Gilgamesza, obdarzył go urodą oraz przekazał mu władzę nad Uruk, a kiedy heros wybrał się na poszukiwania Utnapisztima (czyli tego który przeżył wielki potop i stał się nieśmiertelny), poradził mu, by udał się po wskazówki do Siduri – boskiej karczmarki, prowadzącej gospodę na krańcu świata.

Sługą i posłańcem Utu był bóg burzy Szullat.

«« | « | 1 | » | »»
Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg