Niezależnie od popularnego poglądu, Żydzi nie uważają się za naród lepszy od innych. Pomimo, że mówimy o sobie jako o narodzie wybranym przez Boga, nie wierzymy w to, że Bóg wybrał nas ponieważ jesteśmy lepsi od innych. Zgodnie z Talmudem, Bóg chciał przekazać Torę wszystkim narodom, ale to właśnie Żydzi ją przyjęli. Inna historia głosi, że Żydzi byli ostatnim narodem, któremy zaproponowano Torę, a zgodzili sie tylko dlatego, że Bóg proponując trzymał nad nimi zawieszoną górę! Inna tradycyjna opowieść głosi, że Żydzi byli najmniej znaczącym narodem i ich sukces wiązał się wobec tego bardziej z dokonaniami Boga niż nich samych. Nie ulega chyba wątpliwości, że takie historie nie są opowiadane przez naród, który uważa się za lepszy niż inne.

W związku z tym, że przyjęliśmy Torę, osiągnęliśmy w oczach Boga szczególny status, który jednak możemy utracić gdy przestaniemy kierować się jej zaleceniami. Ponadto błogosławieństwo związane z jej przyjęciem obciążone jest poważnymi kosztami. O ile osoby nie będące Żydami są zobowiązane jedynie do przestrzegania siedmiu przykazań danych Noemu, Żydzi muszą przestrzegać 613 micwot zapisanych w Torze, tak więc Żyd może być ukarany przez Boga za robienie rzeczy, które nie są grzechem w przypadku kogoś kto Żydem nie jest

Siedem Praw Noego
Zgodnie z zasadami tradycyjnego judaizmu, Bóg po ocaleniu Noego i jego rodziny z potopu nadał im siedem przykazań do przestrzegania. Przykazania te różnią się od tych, które zostały zawarte w rozdziale 9 Genesis i brzmią następująco: 1) utworzyć sądy; 2) nie bluźnić; 3) nie oddawać czci bożkom; 4) nie popełniać kazirodztwa; 5)nie mordować; 6) nie rabować; oraz 7) nie spożywać ciała żywego zwierzęcia. Przykazania te są stosunkowo proste i większość spośród nich jest uznawanych prawie na całym świecie jako niewzruszalne zasady moralne.

Przykazania dane Noemu są wiążące dla wszystkich ludzi, ponieważ są oni potomkami Noego. 613 micwot zapisanych w Torze dotyczą potomków tych, którzy przyjęli je na Synaju oraz osób, które przyjęły na siebie to zobowiązanie dobrowolnie (poprzez konwersję). Ponadto przykazania ery Noego są bardziej liberalne niż odpowiadające im przykazania, których muszą przestrzegać Żydzi, ponieważ nie-Żydów nie dotyczą prawa Tory Mówionej, służącej interpretowaniu prawa. Na przykład oddawanie czci bogu w ludzkiej postaci z punktu widzenia judaizmu jest bałwochwalstwem, ale w przypadku religii chrześcijańskiej oddawanie czci Jezusowi nie jest uważane za idolatrię.

Goje, Sziksy, Szkucim
Najczęściej używanym słowem na określenie kogoś kto nie jest Żydem jest termin "goj". Słowo "goj" w języku hebrajskim oznacza "naród", i wiąże się z tym, ze goim są obywatelami innych narodów, czyli nie narodu Dzieci Izraela.

Słowo "goj" nie jest określeniem obraźliwym. Prawdę mówiąc w samej Torze od czasu do czasu w odniesieniu do Żydów używa się tego określenia. Najbardziej znany fragment to Exodus 19:6, gdy Bóg mówi, że Dzieci Izraela będą "królestwem kapłanów i świętym narodem," czyli inaczej goj kadosz. W związku z tym, że przez wieki Żydzi mieli nienajlepsze doświadczenia z antysemitami, określenie "goj" nabrało w pewnym stopniu negatywnego znaczenia, ale ogólnie rzecz biorąc nie ma w nim niczego obraźliwego.

Bardziej obraźliwym terminem określającym kogoś kto nie jest Żydem jest słowo sziksa (rodz. żeński) oraz szkuc (rodz. męski). Słowa te pochodzą od hebrajskiego rdzenia znaczeniowego Szin-kaf-cade, oznaczającego coś wstrętnego lub obrzydliwego. Słowo sziksa jest najczęściej używane w stosunku do kobiety nie będącej Żydówką, która spotyka się z Żydem, lub jest jego żoną. Wynika z tego jak bardzo Żydzi byli przeciwni koncepcji małżeństw mieszanych. Określenie szkuc odnosi się do kogoś, kto jest antysemitą. Obydwa słowa mogą być również użyte w żartobliwym znaczeniu, ale zalecana jest przy tym ostrożność.

Małżeństwa mieszane
Napisał do mnie ktoś kiedyś, że Żydzi nie lubią nie-Żydów. Jako dowodu użył opowieści o tym, że przyjaciele i rodzice jego (żydowskiej) dziewczyny okazywali mu niechęć. Wyjaśniłem, że odnoszono się do niego tak nie dlatego, że jest chrześcijaninem, ale dlatego, że będąc nim spotyka się z żydowską dziewczyną, a to już zupełnie inna sprawa.

Zgodnie z zasadami tradycyjnego judaizmu małżeństwa mieszane nie są dozwolone. Tora naucza, że dzieci powstałe z takiego związku są stracone dla judaizmu (Deut. 7:3-4), a doświadczenie uczy, że zazwyczaj rzeczywiście tak jest. Dzieci pochodzące z małżeństw mieszanych bardzo rzadko są wychowywane w wierze żydowskiej; stają się zazwyczaj chrześcijanami, lub ateistami. Być może wiąże się to z faktem, że osoba narodowości żydowskiej poślubiająca nie-Żyda już z założenia nie może być osobą zbyt religijną (gdyby tak nie było, to jak można związać się z kimś, kto nie podziela religijnych przekonań drugiej osoby?). Statystyki są na tyle alarmujące, że stały się źródłem niepokoju społeczności żydowskiej. Jeden z ortodoksyjnych Żydów, którego znam, posunął się w swoich opiniach tak daleko, że oświadczył, że małżeństwa mieszane prowadzą do tego, czego Hitlerowi nie udało się osiągnąć - do unicestwienia narodu żydowskiego. To oczywiście bardzo ekstremalny pogląd, ale dowodzi jak serio traktują Żydzi kwestię małżeństw mieszanych.

Dennis Prager i Joseph Telushkin przeprowadzili na ten temat wspaniały wywód w swojej książce "The Nine Questions People Ask About Judaism" (Dziewięć pytań, które ludzie zadają na temat judaizmu, Simon & Schuster, 1981). Zwracają w niej uwagę na fakt, że jeżeli nieżydowski współmałżonek godzi się na przyjęcie wartości religijnych drugiej osoby, to może oczywiście przejść na judaizm, a jeżeli tak nie jest - to po prostu nie powinni wstępować w związki małżeńskie.

Konwersja
Generalnie rzecz biorąc, Żydzi nigdy nie starają się nakłaniać do przechodzenia na judaizm. Ściśle mówiąc, zgodnie z zasadami halachy (prawa żydowskiego), rabini powinni trzykrotnie starać się powstrzymać osobe, która chce to zrobić.

Zgodnie z tym, co zostało napisane powyżej, bycie Żydem wiąże się z akceptacją znacznie większej odpowiedzialności niż to dotyczy innych narodów. Aby zostać uznanym w oczach Boga za dobrego Żyda, należy przestrzegać nie tylko przykazań danych Noemu, ale również 613 przykazań zapisanych w Torze. O ile potencjalny konwertyta nie zamierza ich przestrzegać, będzie lepiej dla niego, aby nie zmieniał wiary, jak również dla nas, ponieważ jako Żydzi jesteśmy odpowiedzialni za siebie nawzajem. Wymagane przez autorytety rabiniczne odradzanie konwersji wiąże się z tym, że o ile taki człowiek nie traktuje swojej decyzji dostatecznie serio, powinien się nad nią poważnie zastanowić.

Gdy konwertyta podejmie decyzję o zmianie wiary, musi zacząć uczyć się religii żydowskiej, prawa i zwyczajów, oraz ich przestrzegać. Proces nauczania trwa przynajmniej przez rok, tak aby mógł on zapoznać się ze wszystkimi świętami żydowskimi; z drugiej jednak strony długość nauki może ulegać zmianie - konwertyta wychowany jako Żyd może nie potrzebować dodatkowej nauki, a ktoś inny musi się uczyć nawet przez kilka lat.

Po zakończeniu edukacji prozelita wzywany jest przed Bejt Din (sąd rabinacki), który go egzaminuje i ocenia czy jest on gotowy do stania się Żydem. Po zdaniu takiego egzaminu odbywa się rytuał konwersji. Jeżeli konwertyta jest mężczyzną zostaje obrzezany (lub o ile był obrzezany już wcześniej dokonuje się tego w sposób symboliczny). Zarówno mężczyzna jak i kobieta są zanurzani w mykwie (łaźnia rytualna). Konwertyta otrzymuje żydowskie imię i w ten sposób jest wprowadzany do społeczności.

Teoretycznie po zakończeniu procesu konwersji, konwertyta staje się takim samym Żydem jak wszyscy inni. W praktyce konwertytów traktuje się z dużą ostrożnością, ponieważ znamy wiele przykładów z historii, kiedy to konwertyci w całości lub części powracali do swojej wcześniejszej religii. Z drugiej jednak strony należy pamiętać, że Abraham sam był konwertytą, podobnie jak pramatki, jak Rut, czy przodek króla Dawida.

Aby uzyskać więcej informacji na temat konwersji należy obejrzeć The Conversion to Judaism Home Page. Informacje zostały przygotowane przez profesora Epsteina z punktu widzenia ruchu konserwatywnego, ale są wartościowe dla każdego, kto rozważa możliwość przejścia na judaizm niezależnie od jego nurtu.

Za "Judaizm 101"