Simchat Tora jest świętem zwanym Radość Tory. Wśród radosnych śpiewów i tańców w uroczystej procesji obnosi się w synagodze, a w Jerozolimie niesie również przez plac przy Murze Zachodnim dawnej świątyni, przystrojone zwoje Tory. Święto to obchodzi się po zakończeniu rocznego cyklu czytań Tory. Przy tej okazji błogosławieństwo nad Torą mogą wypowiedzieć również dzieci, które jeszcze nie są bar micwa względnie bat micwa.

Święto Simchat Tora jest w Ziemi Izraela obchodzona zaraz po święcie Sukkot, w dniu 22 Tiszri. Natomiast w Diasporze święto Simchat Tora obchodzi się dzień później, w dniu 23 Tiszri.

Nazwa święta - Simchat Tora - dosłownie oznacza "radość z powodu Tory" (Prawa Bożego).

W Izraelu Simchat Tora jest dniem wolnym od pracy. Pod Ścianą Płaczu w Jerozolimie i we wszystkich odświętnie przystrojonych z tej okazji synagogach zbierają się rzesze religijnych Żydów, podczas gdy Żydzi zlaicyzowani i nie praktykujący wykorzystują ten dzień na wycieczki, pikniki i udział w setkach imprez kulturalnych. Współcześnie w Izraelu, w wieczór kończący Simchat Tora organizuje się zabawy w parkach i innych miejscach publicznych przy muzyce orkiestry.

Święto to ma dla judaizmu bardzo ważne znaczenie. W synagogach kończy ono roczny cykl czytania Tory - Pięcioksięgu Mojżeszowego - lekturą zakończenia Księgi Powtórzonego Prawa (Deworim) - opisujące schyłek życia Mojżesza oraz przygotowania do wejścia do Ziemi Izraela - i jednocześnie rozpoczyna się nowy cykl od opisu stworzenia świata z Księgi Rodzaju (Bereszit). Tora podzielona jest na 54 części, z których w każdym tygodniu czyta się jedną, wyjątkowo dwie, tak aby w cyklu rocznym zmieścić wszystkie części.

Przebieg Simchat Tora jest bardzo uroczysty i radosny. Główną ceremonią jest procesja ze zwojami Pięcioksięgu i innych ksiąg, wyjętymi z „Aron hakodesz”, czyli świętej szafy (rodzaj tabernakulum) umieszczonej w centralnym miejscu synagogi. Procesje, wśród tańców i śpiewów, odbywają się wokół bimy, którą okrąża się siedmiokrotnie, a nierzadko także poza synagogą. Kolejni lektorzy odczytują ostatni rozdział Księgi Powtórzonego Prawa, która zawiera błogosławieństwo Mojżesza nad narodem izraelskim, wypowiedziane na górze Nebo, z widokiem na Ziemię Obiecaną po drugiej stronie Jordanu.

W dniu święta dopuszcza się do modlitw w synagodze kobiety wraz z mężczyznami.

W Izraelu Simchat Tora na jeszcze dodatkowe znaczenie. Żydzi proszą Boga o deszcz w modlitwie „Tfilat geszem”, która od tego dnia zostaje dołączona do codziennego porządku modlitw. Deszcze zwykle ustają około kwietnia i po kilku miesiącach pory suchej ich nadejście jest oczekiwane jako Boże błogosławieństwo. Ciekawe, że w przeddzień święta pokropiło lekko w Jerozolimie, a kilka kropel spadło też w rejonie Tel Awiwu.

Wyznawcy judaizmu tak opowiadają o Simchat Tora: „Obchodom towarzyszy radosna atmosfera. W wielu kongregacjach panuje zwyczaj tańczenia z Torą wokół Bimy - centralnego miejsca w Synagodze. Okazując swoja radość świętujemy nasz związek z tradycją i okazujemy wdzięczność Bogu za niezwykły dar jaki otrzymaliśmy na Górze Synaj. Tora porównywana jest wtedy do królewny, która poślubia Naród Żydowski. Innym symbolem jest związek z Tory z wodą. Tak jak woda jest źródłem życia fizycznego, tak Tora symbolizuje życie duchowe. Życie materialne ma jedynie wtedy sens i przynosi spełnienie, gdy jest powiązane z rozwojem moralnym i duchowym. W Judaizmie rozwój ten jest związany z pamięcią o poprzednich pokoleniach i praktykowaniem tradycji i wartości moralnych na co dzień - do czego nakłania nas Tora i jej przykazania. Okazujemy więc wdzięczność Bogu za to, że otrzymaliśmy właściwe, konstruktywne wskazówki postępowania”.

Jest to względnie młode święto żydowskie, nie wymienione w Tanach ani w Talmudzie. W żydowskiej liturgii jest zwyczaj odczytywania w synagodze tekstów Tory. Pierwotnie w Palestynie istniał zwyczaj trzy letniego cyklu odczytywania Tory. Jednak z czasem wśród Żydów przewagę zyskał zwyczaj obowiązujący w Babilonii, gdzie pełen cykl trwał jeden rok. Kodyfikację tego zwyczaju przeprowadził w XIV wieku Jaakow ben Aszer, który wprowadził święto Simchat Tora na zakończenie pełnego rocznego cyklu odczytywania Tory.

We wszystkich synagogach w tym dniu kończy się całoroczny cykl czytania Tory. Przed czytaniem ostatniego fragmentu Pięcioksięgu, wypowiadane są słowa:

"Za wolą Boga, wielkiego, potężnego i wzbudzającego bojaźń, i za wolą drogocennej Tory, która jest bogatsza niż najczystsze złoto i cenniejsza niż perły, i za pozwoleniem świętego Sanhedrynu oraz uczonych i mędrców Tory otworzę usta swoje, aby wznieść hymn ku chwale Boga, która mieszka w światłości. On dał nam życie i podtrzymuje w nas bojaźń Jego Imienia; On sprawił, że możemy radować się z Tory, która pociesza serce i oświeca oczy. Tora daje życie (...) czyni szczęśliwymi tych, którzy kroczą jej drogami dobroci i prawości. Dodając im sił, przedłuża dni tych, którzy ją kochają, przestrzegają jej przykazań, którzy przylgnęli do niej z szacunkiem i miłością (...)"

Następnie odczytywane są z 5 Księgi Mojżeszowej (Eleh Ha-Debarim) rozdziały 33 i 34, kończące Torę. Jest to ostatnia parsza z Księgi Debarim, zwana Wezot ha-Bracha. Jest zwyczajem, aby każdy mężczyzna obecny w tym dniu w synagodze otrzymał przywilej odczytania fragmentu Tory. Z tego powodu zdarza się, że ten fragment Księgi Debarim odczytuje się wielokrotnie. Osoba, która jako ostatnia w danym roku odczytuje ten fragment Tory (kończący roczny cykl) jest nazywana "oblubieńcem Tory (hebr. "chatan Tora").

Przed rozpoczęciem nowego cyklu czytania Tory w synagodze, wypowiada się słowa, które są zaproszeniem dla "chatan Tora" do odczytania pierwszych wersetów z Tory:

"Za pozwoleniem Boga, wyniesionego ponad wszelkie błogosławieństwa i hymny, który jest mądrością serca i mocą, potęgą i siłą, i który panuje nad światem jako Pan wszelkiego stworzenia. I za pozwoleniem Tory, cudownie zachowanej i czczonej, która jest naszym cennym po tysiąckroć dziedzictwem, która w swej doskonałej czystości ożywia i odnawia dusze, tej Tory, która została dana Izraelowi, aby jej przestrzegał i zachowywał; Tory studiowanej przez nas od początku do końca, Tory, która jest koroną chwały Boga (...) I za pozwoleniem tego świętego i radosnego zgromadzenia młodych i starych, zebranych w tym dniu radowania się z Tory, zakończmy i rozpocznijmy zarazem jej czytanie z pełną szacunku radością, ceniąc ją sobie jak w dniu, w którym otrzymaliśmy ją w chwale, przeżywając ją na nowo (...) czerpiąc z jej świetlanej chwały rozradowującej serce, usuwającej troskę, przynoszącej pociechę duszy tych, którzy chlubią się nią i zagłębiają się w jej treść (...) Powstań zatem i przyoblecz się w siłę [tu wymienia się imię "chatana Tora"]. Wyjdź do przodu i odczytaj historię wielbiącą Boga za Jego stworzenie świata. Obyśmy wszyscy czytali Torę codziennie, wytrwale, bez przestanku, od początku do końca, obyśmy pozostali na zawsze wierni Torze (...) Niech błogosławieństwo twego Stwórcy będzie wylane w obfitości (...) Powstań, powstań chatan Bereszit [hebr. "oblubieniec Bereszit" - Bereszit to 1 Księga Mojżeszowa], na wezwanie tego świętego zgromadzenia, by błogosławić wielkiego i potężnego Boga, a my wszyscy zapieczętujemy twoje błogosławieństwo naszym żarliwym Amen. Powstań, chatan Bereszit!"

Następnie w atmosferze wielkiej radości odczytuje się 1 Księgę Mojżeszową (Bereszit) 1:1-2:3. W synagogach nieortodoksyjnych zaszczyt ten może przypaść również niewiastom (wtedy mówimy o kalat Tora i kalat Bereszit).

Potem jeden z prowadzących nabożeństwo świąteczne, bierze w ręce Zwoje Tory i w rytm śpiewu całej społeczności, tanecznym krokiem siedem razy okrąża bimę. Dołączają do niego wszyscy pozostali tworząc radosny korowód. Radosne śpiewy i pląsania trwają do późnego wieczoru. W tych obchodach uczestniczą małe dzieci, trzymając w rękach chorągiewki, świece i kołatki. Wzywa się je, aby odmawiały błogosławieństwo nad Torą.

Miłość do Tory i jej wielka powaga, jaką cieszy się ona we wspólnocie żydowskiej, znajdują wieloraki wyraz. Należy zwrócić uwagę na kosztowną formę arki, szafki we frontowej ścianie synagogi, w której przechowuje się zwoje. Poza tym do dowodów miłości i szacunku do zwojów Pisma Świętego należą piękne i drogocenne sukienki na Torę, złote i srebrne korony i tarcze umieszczane na sukienkach: korony, jakie przynależą wielkiemu władcy, i tarcza, jaka z racji czystości i godności wyróżniała arcykapłana podczas sprawowania posługi świątynnej. Ze zwojami Pisma Świętego, cieszącymi się takim szacunkiem, należy się obchodzić nie tylko godnie, o czym świadczą liczne dowody od momentu otwarcia arki aż do chwili jej zamknięcia, lecz trzeba się nimi obchodzić także ostrożnie. Dlatego czytający posługują się specjalnym przyrządem służącym do śledzenia liter (jad), dzięki czemu nie ma potrzeby dotykania cennych zwojów ręką. W obrzędach święta Simchat Tora wszystkie te wyrazy szacunku przepełnia wdzięczność, miłość i radość. Wobec tych przejawów pobożności żydowskiej opisywanie judaizmu jako religii prawa (w sensie negatywnym) wydaje się wielce niestosowne.

Wykorzystano materiały:

Reinhard Kirste, Herbert Schultze, Udo Tworuschka "Święta wielkich religii"
www.fzp.jewish.org.pl
www.izrael.badacz.org
www.schorr.edu.pl

Tabela cyklu czytania Tory

Parsza	Haftara
Bereszit	Rodzaju 1:1-6:8	Izajasz 42:5-43:11
Noach	Rodzaju 6:9-11:32	Izajasz 54:1-55:5
Lech Lecha	Rodzaju 12:1-17:27	Izajasz 40:27-41:16
Wajera	Rodzaju 18:1-22:24	II Królewska 4:1-4:37
Chajej Sara	Rodzaju 23:1-25:18	I Królewska1:1-1:31
Toldot	Rodzaju 25:19-28:9	Malachiasz 1:1-2:7
Wajece	Rodzaju 28:10-32:3	Hosea 12:13-14:10
Wajiszlach	Rodzaju 32:4-36:43	Hosea 11:7-12:12
Wajeszew	Rodzaju 37:1-40:23	Amos 2:6-3:8
Mikec	Rodzaju 41:1-44:17	I Królewska 3:15-4:1
Waigasz	Rodzaju 44:18-47:27	Ezekiel 37:15-37:28
Wajechi	Rodzaju 47:28-50:26	I Królewska 2:1-12
Szemot	Wyjścia 1:1-6:1	Izajasz 27:6-28:13; 29:22-29:23
Waera	Wyjścia 6:2-9:35	Ezekiel 28:25-29:21
Bo	Wyjścia 10:1-13:16	Jeremiasz 46:13-46:28
Beszalach	Wyjścia 13:17-17:16	Sędziów 4:4-5:31
Jitro	Wyjścia 18:1-20:23	Izajasz 6:1-7:6; 9:5-9:6
Miszpatim	Wyjścia 21:1-24:18	Jeremiasz 34:8-34:22; 33:25-33:26
Truma	Wyjścia 25:1-27:19	I Królewska 5:26-6:13
Tecawe	Wyjścia 27:20-30:10	Ezekiel 43:10-43:27
Ki Tisa	Wyjścia 30:11-34:35	I Królewska 18:1-18:39
Wajachel	Wyjścia 35:1-38:20	I Królewska 7:40-7:50
Pekudej	Wyjścia 38:21-40:38	I Królewska 7:51-8:21
Wajikra	Kapłańska 1:1-5:26	Izajasz 43:21-44:23
Caw	Kapłańska 6:1-8:36	Jeremiasz 7:21-8:3; 9:22-9:23
Szemini	Kapłańska 9:1-11:47	II Samuela 6:1-7:17
Tazrija	Kapłańska 12:1-13:59	II Królewska 4:42-5:19
Mecora	Kapłańska 14:1-15:33	II Królewska 7:3-7:20
Achrej Mot	Kapłańska 16:1-18:30	Ezekiel 22:1-22:19
Kedoszim	Kapłańska 19:1-20:27	Amos 9:7-9:15
Emor	Kapłańska 21:1-24:23	Ezekiel 44:15-44:31
Behar	Kapłańska 25:1-26:2	Jeremiasz 32:6-32:27
Bechukotaj	Kapłańska 26:3-27:34	Jeremiasz 16:19-17:14
Bamidbar	Liczb 1:1-4:20	Hosea 2:1-2:22
Naso	Liczb 4:21-7:89	Sędziów 13:2-13:25
Behaalotha	Liczb 8:1-12:16	Zachariasz 2:14-4:7
Szlach	Liczb 13:1-15:41	Jozuego 2:1-2:24
Korach	Liczb 16:1-18:32	I Samuela 11:14-12:22
Chukat	Liczb 19:1-22:1	Sędziów 11:1-11:33
Balak	Liczb 22:2-25:9	Micheasz 5:6-6:8
Pinchas	Liczb 25:10-30:1	I Królewska 18:46-19:21
Matot	Liczb 30:2-32:42	Jeremiasz 1:1-2:3
Masej	Liczb 33:1-36:13	Jeremiasz 2:4-28; 3:4
Dewarim	Powtórzonego Prawa 1:1-3:22	Izajasz 1:1-1:27
Waetanan	Powtórzonego Prawa 3:23-7:11	Izajasz 40:1-40:26
Eikew	Powtórzonego Prawa 7:12-11:25	Izajasz 49:14-51:3
Ree	Powtórzonego Prawa 11:26-16:17	Izajasz 54:11-55:5
Szoftim	Powtórzonego Prawa 16:18-21:9	Izajasz 51:12-52:12
Ki Tece	Powtórzonego Prawa 21:10-25:19	Izajasz 54:1-54:10
Ki Tawo	Powtórzonego Prawa 26:1-29:8	Izajasz 60:1-60:22
Nicawim	Powtórzonego Prawa 29:9-30:20	Izajasz 61:10-63:9
Waejlech	Powtórzonego Prawa 31:1-31:30	Izajasz 55:6-56:8
Haazinu	Powtórzonego Prawa 32:1-32:52	II Samuela 22:1-22:51
Wezot Habracha	Powtórzonego Prawa 33:1-34:12	Jozuego 1:1-1:18

Czytania dodatkowe
Z okazji świąt, szczególnych szabatów lub postów czyta się dodatkowy fragment Tory - maftir.

Parsza	Tora	Maftir	Haftara
Rosz Haszana, dzień 1	Rodz 21:1-34	Lb 29:1-6	I Sam 1:1-2:10
Rosz Haszana, dzień 2	Rodz 22:1-24		Jer 31:1-19
Szabat Szuwa			Hos 14:2-10 Mic 7:18-20
Jom Kipur, rano	Kpł 16:1-34	Lb 29:7-11	Iz 57:14-58:14
Jom Kipur, popołudnie	Kpł 18:1-30		Jonasza 1:1-4:11 Mic 7:18-20
Sukot, dzień 1	Kpł 22:26-23:44	Lb 29:12-16	Zach 14:1-21
Sukot, dzień 2			I Kr. 8:2-21
Sukot, Chol Hamoed dzień 1	Lb 29:17-25
Sukot, Chol Hamoed dzień 2	Lb 29:20-28
Sukot, Chol Hamoed dzień 3	Lb 29:23-31
Sukot, Chol Hamoed dzień 4	Lb 29:26-34
Sukot, Szabat	Wj 33:12-34:26		Ezek 38:18-39:16
Hoszana Raba	Lb 29:26-34
Szemini Aceret	Pwt 14:22-16:17	Lb 29:35-30:1	I Kr 8:54-9:1
Simchat Tora	Pwt 33:1-34:12 Rodz 1:1-2:3	Lb 29:35-30:1	Joz 1:1-18
Chanuka, dzień 1	Lb 7:1-17
Chanuka, dzień 2	Lb 7:18-29
Chanuka, dzień 3	Lb 7:24-35
Chanuka, dzień 4	Lb 7:30-41
Chanuka, dzień 5	Lb 7:36-47
Chanuka, dzień 6 (Rosz Chodesz)	Lb 28:1-15 Lb 7:42-47
Chanuka, dzień 7 (nie Rosz Chodesz)	Lb 7:48-59
Chanuka, dzień 7 (Rosz Chodesz)	Lb 28:1-15 Lb 7:42-47
Chanuka, dzień 8	Lb 7:54-8:4
Chanuka, pierwszy szabat		dzień 6: Lb 28:9-15	Zach 2:14-4:7
Chanuka, drugi szabat		Lb 7:54-8:4	I Kr 7:40-50
Szekalim		Wj 30:11-16	II Kr 11:17-12:17
Zachor	Pwt 25:17-19		I Sam 15:1-34
Purim	Wj 17:8-16
Para		Lb 19:1-22	Ezek 36:16-38
Szabat Ha-Gadol			Mal 3:4-24
Pesach, dzień 1	Wj 12:21-51	Lb 28:16-25	Joz 3:5-7; 5:2-6:1; 6:27
Pesach, dzień 2	Kpł 22:26-23:44		II Kr 23:1-9; 21-25
Pesach, Chol Ha-moed dzień 1	Wj 13:1-16; Lb 28:19-25
Pesach, Chol Ha-moed dzień 2	Wj 22:24-23:19; Lb 28:19-25
Pesach, Chol Ha-moed dzień 3	Wj 34:1-26; Lb 28:19-25
Pesach, Chol Ha-moed dzień 4	Wj 9:1-14; Lb 28:19-25
Pesach, szabat	Wj 33:12-34:26	Lb 28:19-25	Ezek 37:1-37:14
Pesach, dzień 7	Wj 13:17-15:26		II Sam 22:1-51
Pesach, dzień 8 (zwykły dzień tygodnia)	Pwt 15:19-16:17		Iz 10:32-12:6
Pesach, dzień 8 (szabat)	Pwt 14:22-16:17
Szawuot, dzień 1	Wj 19:1-20:23	Lb 28:26-31	Ezek 1:1-28; 3:12
Szawuot, dzień 2	Pwt 15:19-16:17		Hab 2:20-3:19
Szawuot, dzień 2 (Szabat)	Pwt 14:22-16:17
Tisza beAw, rano	Pwt 4:25-40		Jer 8:13-9:23
Tisza beAw, popołudnie	Wj 32:11-14, 34:1-10		Iz 55:6-56
Mniejsze posty, rano	Wj 32:11-14; 34:1-10		Iz 55:6-56:8
Mniejsze posty, popołudnie	Wj 32:11-14; 34:1-10
Szabat Mewarechim			I Sam 20:18-42
Rosz Chodesz	Lb 28:1-15
Rosz Chodesz (szabat)		Lb 28:9-15	Iz 66:1-24

(oprac. BK)