Ze Smyrny do Izmiru
Plac w Izmirze (dawnej Smyrnie).
Losy żydowskiej mniejszości w tureckim mieście synagog.
Po powstaniu Izraela rzesze tureckich Żydów porzuciły starą ojczyznę na rzecz nowej, niektórzy jednak zostali. Ich potomkowie, choć coraz mniej liczni, do dziś tu mieszkają, żyją i pracują. Wspólnota żydowska w Izmirze liczy około półtora tysiąca osób
– czytamy w tekście „Mojżesz, Allah i goście”, który ukazał się w dzisiejszym (40/2021) numerze „Tygodnika Powszechnego”.
Autorka tego krótkiego reportażu, Marcelina Szumer-Brysz, zabiera nas jednak nie tylko do współczesnego Izmiru, ale także do Smyrny – bo taką nazwę nosiło to tureckie miasto w czasach, gdy przybyli do niego pierwsi żydowscy kupcy, medycy, czy drukarze. Dotarli tu pod koniec XV stulecia, wypędzeni z Półwyspu Iberyjskiego. Od tego czasu:
w Izmirze istniała cała dzielnica żydowska, która zniszczeniu uległa dopiero w wyniku wielkiego pożaru, do którego doszło w 1922 r.
Co było potem? Jak wyglądało życie żydowskich mieszkańców w latach ’30 i w czasie II wojny światowej? Jak układały się i układają dziś ich relacje z muzułmańską większością?
Także i o tym przeczytamy w tekście „Mojżesz, Allah i goście”, w którym natkniemy się również na pewnego gościnnego sułtana, rabina na iftarze, a na koniec i na ukryte skarby.
Szczegóły w nowym, 40 numerze „Tygodnika Powszechnego”.
Alfabet religii: Platon, Arystoteles i... Biblia?
Harmonijne połączenie zalet ludzkich w idealnej wizji poczętej z filozofii Greków.
Alfabet religii: Św. Aretas
Kolebka islamu, himjarycki król, żydowski neofita i pewien mało znany patron.
Alfabet religii: Nowy kształt judaizmu
Kto w tej historii jest lepszym Żydem: ten, który napisał Hagadę na nowo, czy ten, który ją spalił?
