Święto Sabantuj

Sabantuj w tatarskiej tradycji odbywa się po zasianiu pól, inaczej zwane jest też świętem pługa. Najważniejszą częścią Sabantuj było zebranie społeczności wiejskiej i zaproszonych gości na specjalnie przygotowanym placu, gdzie odbywały się gry, konkursy i zabawy.

"Festyn nawiązuje właśnie do tej części obchodów Sabantuj" - powiedział PAP przewodniczący gminy muzułmańskiej w Kruszynianach Bronisław Talkowski. Obchody święta przez długi czas były wśród polskich Tatarów zapomniane, pierwszy po stu latach Sabantuj odbył się w Kruszynianach w 2007 roku.

W tym roku przygotowano dla turystów i miejscowych liczne konkursy i pokazy m.in. zapasów tatarskich, strzelania z łuków czy jazdy konnej. Można było też uczestniczyć w muzułmańskim nabożeństwie, które odbyło się rano w tamtejszym zabytkowym meczecie. Zainteresowani mogli też posłuchać tatarskich pieśni, zobaczyć pokaz tańców czy wziąć udział w warsztatach konstruowania broni czy warsztatach kulinarnych.

Podczas niedzielnego festynu, odbył się też 2. Ogólnopolski Festiwal Kuchni Tatarskiej. Uczestnicy mieli też okazję spróbować tatarskich potraw, w tym pierekaczewnika (rodzaj pieroga z ciasta wielowarstwowego z nadzieniem np. mięsnym), wpisanego przez Komisję Europejską na listę produktów o gwarantowanej tradycyjnej specjalności.

Talkowski powiedział, że impreza z roku na rok przyciąga coraz więcej ludzi, do Kruszynian przyjeżdża nie tylko społeczność tatarska, ale też liczni turyści. "Festyn nagłaśnia naszą obecność tatarską, a ci, którzy tu przyjeżdżają, mogą się zapoznać z tatarską tradycją i obyczajami" - powiedział.

Turyści mogą też skorzystać ze szlaku tatarskiego, który prowadzi przez Kruszyniany i pobliskie Bohoniki, gdzie znajdują się zabytkowe meczety (Tatarzy tradycyjnie są wyznawcami islamu - PAP), a przy nich stare muzułmańskie cmentarze, zwane mizarami.

Podobna impreza, jak festyn w Kruszynianach, będzie miała miejsce w Szymbarku i Gdańsku. Festiwal Tatarów Europy Środkowo-Wschodniej - Sabantuj odbędzie się tam w dniach 15-18 czerwca.

Historia osadnictwa tatarskiego na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej ma ponad 600 lat. Jako datę dobrowolnego osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim i Rzeczypospolitej, Jan Długosz podaje rok 1397. Na ziemie polskie Tatarzy przynieśli ze sobą islam. Już w XVI-XVII wieku zatracili jednak swój język i wiele obyczajów a nazwiska rodowe uległy spolszczeniu.

Ilu jest obecnie Tatarów w Polsce, dokładnie nie wiadomo. W środowisku tej mniejszości działa Muzułmański Związek Religijny w RP oraz Związek Tatarów Polskich. Ten pierwszy liczbę polskich muzułmanów, w większości właśnie pochodzenia tatarskiego, szacuje na ok. 5 tys. osób.