Dwa terminy ramadanu?

Władze religijne większości państw na Bliskim Wschodzie - Egiptu, Tunezji, Algierii, Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Kuwejtu, Libanu (tylko sunnici), Jordanii, Kataru i Jemenu - w czwartek wydały specjalne komunikaty o rozpoczęciu w piątek tego świętego dla muzułmanów miesiąca.

Ramadan jest dziewiątym miesiącem księżycowym roku muzułmańskiego, toteż termin rozpoczęcia postu, jak i innych uroczystości i świąt islamskich, ulega w kalendarzu gregoriańskim ciągłym przesunięciom. Początek ramadanu następuje po nocy, której da się zaobserwować księżyc w nowiu. Inną przyczyną rozbieżności w terminach są po prostu polityczne różnice i spory religijne między sunnitami i szyitami, stanowiącymi większość w krajach regionu.

W tym roku najwyraźniej widać to w Syrii, gdzie rząd ogłosił, że ramadan rozpoczyna się w sobotę, a urzędująca na uchodźstwie opozycyjna Narodowa Rada Syryjska (NRS) - że w piątek. Na swoim koncie na Facebooku NRS wezwała Syryjczyków do jedności i współpracy.

"W sytuacji, gdy jesteśmy blisko zwycięstwa z gangiem represji i korupcji, wzywamy nasz naród do wzmożenia oporu przeciwko członkom władzy i ich milicji oraz do popierania bohaterskich oddziałów (rebelianckich) w Damaszku" - poinformowała NRS. Jak dodano, "święty miesiąc ramadan będzie miesiącem zwycięstwa nad kryminalistami".

W Egipcie z okazji ramadanu nowo wybrany prezydent Mohammed Mursi ułaskawił 572 cywilów skazanych przez trybunały wojskowe, spełniając jedno z głównych żądań działaczy na rzecz demokracji. Ułaskawiono jednak tylko część z tysięcy cywilów, którzy byli sądzeni i skazani przez trybunały wojskowe, od kiedy Najwyższa Rada Wojskowa przejęła władzę po obalonym w lutym 2011 r. prezydencie Hosnim Mubaraku.

Według obrońców praw człowieka w Egipcie ponad 11 tysięcy działaczy stanęło przez trybunałami wojskowymi. Rzecznik komitetu badającego tę kwestię powiedział w czwartek, że w więzieniach pozostaje ponad 2 100 osób.

30 milionów muzułmanów skupionych w Muhammadii, największej organizacji islamskiej w Indonezji, już w piątek zaczęło świętować. Kolejne kilkadziesiąt milionów zacznie ramadan dzień później. Indonezja jest krajem świeckim, jednak większość praktykuje umiarkowany islam. Państwo to jest największym muzułmańskim krajem na świecie.

W Omanie, Maroku, Iranie, Iraku oraz szyici w Libanie rozpoczną ramadan w sobotę.

Ramadan ma zmienić i ulepszyć uczynki i myśli wiernych. Muzułmanie czczą nim objawienie Koranu prorokowi Mahometowi. Ścisły post za dnia w tym czasie to jedna z pięciu najważniejszych zasad (filarów) islamu - obok szahady (wyznania wiary), modlitw, jałmużny i pielgrzymki do Mekki. W tym roku znoszenie trudów postu dodatkowo uprzykrza upalne lato.

Zwolnieni z postu są jedynie chorzy, kobiety ciężarne oraz podróżni przebywający w drodze dłużej niż trzy dni, ale mają oni odbyć post w innym terminie.

Tymczasem w ostatnich latach w wielu krajach arabskich wierni kompensują sobie post wystawnymi posiłkami w nocy; w rezultacie podczas ramadanu konsumpcja rośnie. A nocna bezsenność poważnie rozregulowuje gospodarkę i służby publiczne.

Ścisły post - czyli powstrzymywanie się od jedzenia i picia, a także palenia tytoniu i obcowania płciowego - obowiązuje od wschodu do zachodu słońca zdrowych wyznawców, którzy ukończyli dziesięć lat. W ramadanie wielu muzułmanów spędza po kilka godzin dziennie w meczecie na modlitwie i studiowaniu Koranu. Zamiast codziennych zwykłych pięciu modlitw odmawia się dłuższą, wieczorną, zwaną Taraweeh.

Określenie "ramadan" pochodzi od arabskiego "ramida" lub "ar-ramad", co oznacza gorąco i pragnienie. Opisuje uczucie, jakie pojawia się na skutek powstrzymania się od picia w upalny, słoneczny dzień. Tak jak gorąco zmienia kształty przedmiotów, wystawionych na działanie słońca i upału, tak post ma zmieniać i ulepszać uczynki i myśli ludzkie. Muzułmanie wierzą, że dzięki postowi ich serca staną się czulsze na znaki, jakie daje im Allah, a pamięć wrażliwsza na wspomnienia o złych uczynkach.

Według tradycji dziesięć ostatnich nocy ramadanu nazywa się "szczęśliwymi". Jedna z nich jest "nocą przeznaczenia" - Bóg przebacza wtedy grzechy, pod warunkiem, że wierni modlą się w tym czasie. "Noc przeznaczenia" przypada w rocznicę zesłania wiernym Koranu. Ponieważ jednak nie wiadomo, która to z tych dziesięciu nocy, należy modlić się we wszystkie.

Okres postu zakończy święto Id al-Fitr, tzw. Mały Bajram, kiedy na niebie znów pojawi się młody sierp księżyca. Id-al-Fitr jest czasem wypoczynku i obfitości. Rozdaje się jałmużnę, składa się wizyty i przekazuje życzenia, ludzie obdarowują się prezentami, zwłaszcza słodyczami.