publikacja 20.10.2025 11:26
Włączenie Boga do ideologii nacjonalistycznej często generuje większy fanatyzm i wojowniczość.
Jednym z głównych wyzwań dla Ziemi Świętej jest zapobieganie wykorzystywaniu religii do promowania wojny, przemocy i wykluczenia – uważa o. David Neuhaus. „Przemoc nie jest uzasadnionym środkiem rozwiązywania konfliktów. Musimy jednak zadać sobie pytanie: czy religia w swojej obecnej formie naprawdę pomaga ludziom to zrozumieć?” – pyta żydowski jezuita.
To nie jest konflikt religijny
W wywiadzie dla agencji Zenit zastrzega on, że konflikt między Izraelem a Palestyną nie jest konfliktem religijnym. Podmiotem konfliktu są dwa ruchy narodowe, żydowski i palestyński. Dla żadnego z nich religia nie jest podstawowym źródłem, jednakże oba wykorzystują tożsamość religijną, teksty, rytuały i tradycje, aby uzyskać legitymizację.
Język religijny ma większą moc
O. Nauhaus, który sam jest pochodzącym z RPA Żydem, przypomina, że źródłem obecnego konfliktu jest migracja europejskich Żydów do Ziemi Świętej w kontekście ówczesnego antysemityzmu i ich roszczenia do własnego narodowego państwa. Zarówno syjoniści, jak i obrońcy Palestyny chętnie posługują się językiem religijnym, bo ma on większa moc niż język świecki.
Włączyli „Boga” do ideologii nacjonalistycznej
„Od lat 60. XX wieku – mówi o. Nauhaus – wśród izraelskich Żydów i palestyńskich Arabów pojawiły się nowe formy nacjonalizmu religijnego. Włączenie ‘Boga’ do ideologii nacjonalistycznej często generuje większy fanatyzm i wojowniczość. Ekstremistyczne grupy izraelskich Żydów i arabskich muzułmanów promują ideologie etnocentryzmu, wykluczenia, a nawet ludobójstwa, oparte na hasłach religijnych”.
Czy taka religia pomaga?
Zdaniem żydowskiej jezuity w takich okolicznościach podstawowym zadaniem ludzi wierzących jest przeciwdziałanie instrumentalnemu wykorzystaniu religii. „Głównym wyzwaniem – podkreśla – jest uznanie, że każdy człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boga. Izraelski Żyd nie jest bardziej wartościowy niż palestyński Arab. Każdy mężczyzna, kobieta i dziecko ma prawo do życia, wolności i godności. Przemoc nie jest uzasadnionym środkiem rozwiązywania konfliktów. Musimy jednak zadać sobie pytanie: czy religia w swojej obecnej formie naprawdę pomaga ludziom to zrozumieć?”
O. Neuhaus: Żydzi i Arabowie wykorzystują „Boga” dla swych celów