Taniec ducha

  wikipedia (PD) Taniec Ducha Lakotów Oglala; ilustracja Frederica Remingtona w: Harper's Weekly, 6 Grudzień 1890 Taniec ducha charakteryzuje się bogatą obrzędowością. Centrum działalności tej religii stanowią obrzędy taneczne i właśnie od rytualnego tańca wykonywanego w czasie nabożeństw na cześć Wielkiego Ducha i zmarłych przodków (a nie, że Duch tańczy!) pochodzi nazwa religii: taniec ducha (nieraz też: taniec duchów).

Ceremonia taneczna odbywała się regularnie co kilka tygodni. Taniec rozpoczynało się po południu lub wieczorem, tańczono przez 4 kolejne noce i kończono o brzasku ranka piątego. Do tańca Indianie ubierali się w pełny strój tradycyjny. Mężczyźni byli okryci kocami, które zręcznie owiązano wokół ciała. Kobiety miały długie do ziemi szale, ozdobione frędzlami.

Włosy przystrojone dwoma malowanymi piórami sroki, wrony, pardwy lub orła, ptaków uważanych w mitologii indiańskiej za święte. Siuksowie często zakładali białe, z niebieskim obramowaniem wokół szyi i szerokimi rękawami koszule, tzw. koszule duchów, którym przypisywano specjalną moc.

Przed rozpoczęciem tańca kapłan malował na czołach i policzkach tancerzy tradycyjnymi farbami różne emblematy, jak koła (przedstawiały słońce), półkola (księżyc) oraz krzyże (gwiazda poranna). Punktem kulminacyjnym obrzędów była taka ekstaza, że wiele osób wpadało w trans, padało bez przytomności na ziemię, drżało napiętymi mięśniami.

Trans traktowano jako stan bardzo cenny, gdyż wierzono, że utrata przytomności powoduje wyzdrowienie lub zabezpieczenie przed chorobą. Budzący się z transu od razu przekazywali tańczącym treść swoich wizji.

Były to zwykle spotkania ze zmarłymi krewnymi i przyjaciółmi, obrazy z dawnego życia indiańskiego oraz wydarzenia zapowiadające nadejście millenarystycznej przemiany. Następnie szli z grupą tancerzy do pobliskiego strumienia i rytualnie obmywali ciało.

W tańcu mogła brać udział cała wspólnota plemienna: kobiety, mężczyźni, dzieci, starzy i młodzi, silni i słabi, zdrowi i chorzy, wszyscy żyjący przede wszystkim nadzieją, że pod wpływem tańca sakralnego, a szczególnie świętego transu, odzyskają zdrowie.

W tańcu ducha można dostrzec wyraźnie ślady wpływów chrześcijaństwa. Wierzy się w Boga, który jest identyfikowany z dawną indiańską postacią stwórcy świata Wielkiego Ducha. Spotykamy również Jezusa Zbawcę, litościwego Syna Bożego i Odkupiciela. Nierzadko prorok Wovoka bywa identyfikowany z Jezusem, Synem Bożym; został zabity przez Białych, ale zmartwychwstał i-powrócił na ziemię, by ukarać ich za niegodziwości.

Wovoka – Jezus przyszedł najpierw do Białych, lecz oni go nie przyjęli, dlatego stał się Bogiem Indian i przyjdzie przy końcu świata, by ich wprowadzić do nowego życia. Dlatego należy go czcić tańcem i modlitwą, przygotowując się w ten sposób na jego przyjście.

Taniec ducha był silnie millenarystyczny. Proroctwo millenarystyczne stanowiło podstawę jego doktryny. Był także typowym ruchem mesjanistycznym: Wovokę uważano (sam się nie uważał) za proroka i mesjasza, zbawcę Indian, którego przyjście było zapowiedzią i wstępnym etapem nadchodzących przemian.

W poszczególnych plemionach występowali oprócz mesjasza prorocy, apostołowie nowej religii, otaczani szacunkiem i czcią. Stąd religię tę można również określić jako profetyczną. Załamanie nadziei związanych z upadkiem tańca ducha oznaczało dla Indian uświadomienie sobie faktu, że Biali pozostaną tu na zawsze. Konsekwencją tego stały się próby akomodacji Indian do nowej sytuacji, gdy rozwiały się ostatecznie wszelkie złudzenia i nadzieje na odejście lub unicestwienie Białych.

Źródło: www.misjologia.uksw.edu.pl