Sekty albo nowe ruchy religijne. Wyzwanie duszpasterskie

Raport bieżący wydany przez Stolicę Apostolską na podstawie ok. 75 wypowiedzi i dokumentacji otrzymanych do 30 października 1985 r. od 75 regionalnych i krajowych Konferencji Episkopatów

Wielu respondentów podkreśla biblijny wymiar kazania, konieczność przemawiania do nich ich językiem, konieczność starannego przygotowania kazania i liturgii (w miarę możliwości przez zespół, przy współuczestnictwie przedstawicieli laikatu). Kazanie nie może być jedynie teoretyzowaniem, moralizowaniem czy spekulacją intelektualną, lecz powinno również implikować świadectwo życia tego, kto je głosi. Kazanie, sprawowanie kultu i modlitwa wspólnoty nie muszą być ograniczone do miejsc tradycyjnie dla nich przeznaczonych.

Współuczestnictwo i przywództwo
3.6. Wielu respondentów ma świadomość stałego zmniejszania się liczby kapłanów, zakonników oraz zakonnic. Sytuacja ta wymaga silniejszego rozwijania zróżnicowanych co do swego składu ekip duszpasterskich i nieustannego kształcenia przywódców laikatu. Być może więcej uwagi trzeba poświęcić roli, jaką w podejściu do sprawy sekt (lub przynajmniej do ludzi ulegających ich wpływom) mogą odegrać ci spośród laikatu, którzy w obrębie Kościoła i współpracując z duszpasterzami pełnią funkcje rzeczywistych przywódców, tak w dziedzinie duchowej, jak i pasterskiej. Z kapłanami nie powinno się kojarzyć przede wszystkim ich funkcji administracyjnych, urzędowych czy rozjemczych, lecz raczej należy w nich widzieć braci, przewodników, pocieszycieli i ludzi modlitwy. Niekiedy zbyt duży jest dystans (który trzeba zmniejszyć) pomiędzy wiernymi i biskupem, a nawet pomiędzy biskupem i kapłanami. Posługiwanie biskupa jest służbą dla jedności i komunii, i to musi być dla wiernych widoczne.

4. ZAKOŃCZENIE
Na koniec zadajmy sobie pytanie: jaka ma być nasza postawa, nasze podejście do sprawy sekt? Rzecz jasna, nie sposób udzielić na nie prostej odpowiedzi. Same sekty są przecież bardzo zróżnicowane, sytuacje zaś - religijne, kulturowe, społeczne - wielorakie. Odpowiedź nie będzie taka sama w przypadku, gdy rozpatrujemy sekty w aspekcie ich stosunku do osób „nie zrzeszonych w Kościołach", nie ochrzczonych, do niewierzących oraz gdy mamy do czynienia z ich oddziaływaniem na ochrzczonych chrześcijan, zwłaszcza zaś na katolików i członków sekt wywodzących się z Kościoła katolickiego. Nasi respondenci zajmowali się oczywiście tą ostatnią grupą.
Jest również rzeczą jasną, że nasza postawa nie może być naiwnie ironiczna (pojednawcza). Dostatecznie wszechstronnie przeanalizowaliśmy działalność sekt, aby zdawać sobie sprawę z tego, że zachowania i metody niektórych z nich mogą wywierać destrukcyjny wpływ na osobowości, przyczyniać się do dezintegracji rodzin i społeczności, zaś ich doktryny często bywają bardzo odległe od nauczania Chrystusa i Kościoła. Podejrzewamy, że w wielu krajach (w niektórych przypadkach wiemy to na pewno) potężne siły ideologiczne, a także interesy polityczne i ekonomiczne posługują się, jako swym narzędziem, sektami, którym wszelka troska o sprawy człowieka jest zupełnie obca i które tego, co "ludzkie", używają do nieludzkich celów.
Niezbędne jest ostrzeganie wiernych, szczególnie młodych, aby mieli się na baczności, a nawet zorganizowanie fachowego poradnictwa, opieki prawnej, itd. Niekiedy może trzeba będzie poprzeć lub nawet wspomagać odpowiednie przedsięwzięcia ze strony państwa, działającego we właściwym sobie zakresie.
Doświadczenie może pokazać, że na ogół możliwości dialogu z sektami są niewielkie albo zgoła żadne, i nie tylko one same są zamknięte na wszelki dialog, lecz również mogą stanowić poważną przeszkodę w wychowaniu ekumenicznym i w wysiłkach w tym kierunku wszędzie tam, gdzie one działają.
Jeśli jednakże mamy być wierni swym przekonaniom i zasadom - nakazującym szacunek dla ludzkiej osoby, dla wolności religii, wiarę w działanie Ducha, który sobie tylko znanymi sposobami urzeczywistnia miłującą wolę Boga wobec całego rodzaju ludzkiego i każdego z osobna mężczyzny, kobiety i dziecka - nie możemy zwyczajnie poprzestać na potępieniu i zwalczaniu sekt, na traktowaniu ich jako wyrzuconych poza obręb społeczeństwa, wyjętych spod prawa grup, zaś ich członków - jako jednostek "odprogramowanych" wbrew swej woli. Wyzwanie, jakie stanowią nowe ruchy religijne, powinno stać się dla nas bodźcem do odnowienia i wzmocnienia pasterskiej skuteczności.
Musimy też niewątpliwie rozwijać w sobie i w naszych wspólnotach ducha Chrystusa w odniesieniu do sekt, próbując zrozumieć, "o co im chodzi", i tam, gdzie to możliwe, wychodzić im na spotkanie z chrześcijańską miłością.
Musimy dążyć do tych celów, dochowując wierności prawdziwej nauce Chrystusa, w duchu miłości do wszystkich mężczyzn i kobiet. Żadne problemy dotyczące sekt nie powinny osłabić naszego zapału dla sprawy ekumenizmu pośród wszystkich chrześcijan.

5. ZACHĘTA ZE STRONY SYNODU 1985 ROKU
Wytyczne
5.1. Synod Nadzwyczajny 1985 roku, zwołany w celu uczczenia, oceny i potwierdzenia dzieła Soboru Watykańskiego II, sformułował pewne ogólne wytyczne dotyczące odnowy współczesnego Kościoła. Wytyczne te, mające za przedmiot ogólne potrzeby Kościoła, zawierają również odpowiedź na potrzeby i aspiracje, których zaspokojenia ludzie poszukują w sektach (3.1.). Podkreślają one wyzwania duszpasterskie i potrzebę planowej pracy duszpasterskiej.

5.2. Końcowy dokument Synodu stwierdza, że sytuacja w świecie ulega zmianom i że znaki czasu trzeba poddawać ciągłej bieżącej analizie (II D 7). Odnotowuje się w nim też zjawisko powrotu do sacrum i fakt, że niektórzy ludzie swoją potrzebę sacrum starają się zaspokoić w sektach (II A l). W Kościele często widzi się tylko instytucję, może dlatego, że zbyt wielką wagę przywiązuje się w nim do struktur, zbyt małą zaś - do pociągania ludzi w stronę Boga w Chrystusie.

5.3. Synod zachęca do całościowego zrozumienia dzieła Soboru, do jego wewnętrznego przyswojenia i wcielenia go w życie; ma to być generalnym rozwiązaniem aktualnych tu problemów. Kościół trzeba pojmować i przeżywać jako tajemnicę (II A, por. 3.1.6.) i komunię (II B, por. 4.1., 4.6.). Kościół musi z większym zaangażowaniem wypełniać swoją funkcję znaku i narzędzia komunii z Bogiem oraz komunii i pojednania pomiędzy ludźmi (I A 2, por. 4.1., 3.1.6.). Wszyscy chrześcijanie wezwani są do świętości/ to znaczy do przemiany serca i do współuczestnictwa w trynitarnym życiu Boga (II A 4, por. 3.1.1., 3.1.5.). Wspólnota chrześcijańska potrzebuje ludzi żyjących realną i powszechną świętością. Kościół jest komunią, musi on przeto zawierać w sobie uczestnictwo i współodpowiedzialność na wszystkich poziomach (II C 6, por. 4.6., 3.1.9.). Chrześcijanie muszą akceptować wszelkie prawdziwie ludzkie wartości (II D 3) oraz wartości specyficznie religijne (II D 5), tak aby doprowadzić do inkulturacji, która jest „subtelnym przekształceniem autentycznych wartości kulturowych poprzez ich integrację z chrześcijaństwem i różnymi kulturami ludzkimi" (II D 4, por. 3.7.4., 4.4.). "Kościół katolicki nie odrzuca niczego co prawdziwe i święte w religiach niechrześcijańskich. W rzeczy samej katolicy powinni uznawać, chronić i popierać wszelkie wartości duchowe i moralne, jak też społeczno-kultu-rowe, które w nich się znajdują" (II D 5). "Kościół powinien w sposób profetyczny piętnować wszelkie formy nędzy i ucisku, i wszędzie chronić oraz popierać podstawowe, niezbywalne prawa osoby ludzkiej" (II D 6, por. 3.2.).

5.4. Synod daje pewne wskazówki praktyczne, podkreśla on formację duchową (II A 5, por. 3.1.7., 4.2.), zaangażowanie w integralną i systematyczną ewangelizację oraz katechezę, którym musi towarzyszyć interpretujące je świadectwo (II Ba 2, por. 3.1.8., 3.1.3.), właśnie dlatego, że zbawcze posłannictwo Kościoła ma charakter integralny (II D 6, por. 4.3.), zapewnienie wewnętrznego i duchowego uczestnictwa w liturgii (II B 6, por. 3.1.9., 4.5.); zachęcanie do duchowego i teologicznego dialogu wśród chrześcijan (II C 7) oraz do dialogu, który „pozwala przekazywać innym treść życia wewnętrznego; sprzyjanie różnym formom duchowości, jak życie konsekrowane, ruchy duchowości, pobożność ludowa (II A 4, por. 3.1.7.), oraz nadawanie większego znaczenia Słowu Bożemu (II Ba l), ponieważ Ewangelia dociera do Ludu Bożego poprzez dawane jej świadectwo (II Ba 2).

6. ZAGADNIENIA DO DALSZYCH STUDIÓW I BADAŃ
NB. O ile to możliwe, takie studia i badania powinny być podejmowane przy współpracy ekumenicznej.

6.1. Studia o charakterze teologicznym.
a. Różne rodzaje sekt w świetle Lumen gentium 16, Unitatis redintegratio i Nostra aetate.
b. "Religijna" treść sekt "ezoterycznych" i głoszących "ludzkie możliwości".
c. Mistycyzm chrześcijański a poszukiwanie doświadczenia religijnego w sektach.
d. Użytek czyniony w sektach z Biblii.

6.2. Studia interdyscyplinarne (historyczno-socjologiczno-teologiczno-antropologiczne).
a. Sekty a wspólnoty wczesnochrześcijańskie.
b. Uzdrawianie we wczesnym Kościele i w sektach.
c. Rola postaci proroków i charyzmatyków (za ich życia i po śmierci).
d. Sekty a religijność "ludowa".

6.3. Studia psychologiczne i pasterskie (wydaje się iż większość z dotychczasowych prac należy do tej kategorii).
a. Techniki werbowania i ich rezultaty.
b. Długofalowe następstwa przynależności do sekty i "odprogramowania".
c. Potrzeby i przeżycia religijne młodzieży dorastającej i dorosłej w ich oddziaływaniu wzajemnym z dojrzewaniem seksualnym, w odniesieniu do sekt.
d. Wzorce autorytetów w sektach, w odniesieniu do upadku autorytetu i tęsknota za nim w społeczeństwach współczesnych.
e. Możliwość lub niemożliwość "dialogu" z sektami.

6.4. Sekty a rodzina.
a. Reakcja rodziny na przynależność dzieci lub innych członków rodziny do sekty.
b. Rozkład rodziny lub nieuporządkowany status rodziny a przyciąganie przez sekty.
c. Przynależność do sekty a trwałość rodziny; naciski rodziny na dzieci, będące adeptami sekty.
d. Modele rodziny i moralność małżeńska w sektach.

6.5. Kobiety w sektach.
a. Możliwości samowyrażania się i podejmowania odpowiedzialności (por. sekty zakładane przez kobiety).
b. Niższa pozycja kobiet w różnych typach sekt: chrześcijańskie grupy fundamentalistyczne, sekty orientalne, sekty afrykańskie, itd.

6.6. Adaptacja kulturowa i inkulturacja sekt oraz ich ewolucja w różnych kontekstach kulturowych i religijnych.
W tradycyjnych kulturach chrześcijańskich, w kulturach nowo zewangelizowanych, w społeczeństwach całkowicie zsekularyzowanych bądź poddanych szybkiemu procesowi sekularyzacji (o różnym jego działaniu na kultury zachodnie i "niezachodnie"). Migracje a sekty.

6.7. Studium ruchów młodzieżowych.
Historyczne i socjologiczne studium porównawcze ruchów młodzieżowych w Europie przed II wojną światową oraz uczestnictwa młodzieży we współczesnych sektach i kultach.

6.8. Wolność religijna w odniesieniu do sekt - aspekty etyczne, prawne i teologiczne.
Skutki działań władz państwowych i innych czynników społecznego nacisku. Wzajemne oddziaływanie czynników politycznych, ekonomicznych i religijnych.

6.9. Obraz sekt w opinii publicznej i wpływ opinii publicznej na sekty.

«« | « | 1 | 2 | 3 | 4 | » | »»

aktualna ocena |   |
głosujących |   |
Pobieranie.. Ocena | bardzo słabe | słabe | średnie | dobre | super |

Wiara_wesprzyj_750x300_2019.jpg