Bośnia i Hercegowina: Prezydent kraju z zarzutami

W poście na Facebooku Stojanović, który wniósł skargę, stwierdził, że Dodik publicznie obrażał bośniackich muzułmanów i "naruszył prawo do religii, kultury i swobodnego korzystania ze wszystkich podstawowych wolności gwarantowanych przez konstytucję i akty międzynarodowe".

Stojanović oświadczył, że "ma instytucjonalny i moralny obowiązek reagowania, gdy zagrożone są podstawy państwa - równość, bezpieczeństwo i godność obywateli".

"Milczenie w obliczu mowy nienawiści nie jest opcją. BiH jest państwem wszystkich swoich narodów i obywateli. Jego fundamenty leżą w walce z faszyzmem, w wolności i równości. Patriotyzm oznacza obronę godności każdej osoby i ochronę wartości, na których opiera się ten kraj" - podkreślił polityk.

W wygłoszonym 29 kwietnia przemówieniu Dodik stwierdził, że problemy BiH mogłyby zostać rozwiązane, gdyby "bośniaccy muzułmanie wrócili do religii swoich przodków, dzięki czemu Bośnia i Hercegowina mogłaby zostać w większości serbska". Bośniaków wyznających islam nazwał "konwertytami".

Do najnowszego kryzysu w BiH doszło po ogłoszonej 26 lutego decyzji sądu pierwszej instancji w Sarajewie, który skazał Dodika na rok więzienia i sześć lat zakazu pełnienia funkcji publicznych za celowe utrudnianie wykonania decyzji Wysokiego Przedstawiciela Wspólnoty Międzynarodowej w BiH Christiana Schmidta. Odpowiada on za nadzór nad wdrażaniem postanowień układu pokojowego z Dayton.

Po ogłoszeniu wyroku parlament RS przegłosował szereg separatystycznych ustaw osłabiających władzę państwa na terenie tej części autonomicznej kraju. Na terytorium RS zakazano działania kilku instytucji centralnych, w tym sądu, prokuratury i oraz policji federalnej (SIPA). Po podpisaniu dokumentów przez Dodika Trybunał Konstytucyjny BiH wstrzymał 7 lutego ich obowiązywanie do czasu podjęcia ostatecznej decyzji.

Prokuratura BiH prowadzi śledztwo w sprawie domniemanego zamachu na porządek konstytucyjny kraju przeciwko Dodikowi, premierowi i przewodniczącemu parlamentu RS. Sąd BiH wydał w związku z tym ogólnokrajowy nakaz aresztowania trzech polityków. Wszyscy przebywają obecnie w Republice Serbskiej.

Na początku kwietnia Niemcy i Austria zakazały najważniejszym politykom RS, w tym Dodikowi, wjazdu na swoje terytorium.

Zgodnie z zapisami kończącej wojnę umowy z Dayton z grudnia 1995 r. BiH tworzą trzy podmioty: większościowo serbska Republika Serbska, Federacja Bośni i Hercegowiny, w której dominują Chorwaci i bośniaccy muzułmanie oraz niewielki Dystrykt Brczko. Państwo scala słaby rząd centralny z siedzibą w Sarajewie.

Jakub Bawołek (PAP)