Ormianie z pomocą Turkom

Henryk Przondziono/GN Prowincja Van we Wschodniej Anatolii, którą w niedzielę nawiedziło ciężkie trzęsienie ziemi, była niegdyś centrum mniejszości ormiańskiej w Imperium Osmańskim

Prowincja Van we Wschodniej Anatolii, którą w niedzielę nawiedziło ciężkie trzęsienie ziemi, była niegdyś centrum mniejszości ormiańskiej w Imperium Osmańskim.

Uszkodzona została m.in. należąca do Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego katedra św. Krzyża w Akhtamar.

Wstrząsy o sile 7,2 stopnia w skali Richtera spowodowały śmierć 264 osób. Ponad 1,3 tys. osób odniosło obrażenia, w gruzach legło wiele domów. Żyjący w Turcji Ormianie natychmiast pospieszyli na ratunek, oferując schronienie dla osób pozbawionych dachu nad głową oraz zaopatrzenie w najbardziej potrzebne artykuły.

Ormiański portal internetowy przypomniał, że od 1915 roku z regionu nad jeziorem Van uciekły setki tysięcy Ormian. W języku ormiańskim prowincja Van w dalszym ciągu nazywana jest „zachodnią Armenią”.

W tym tygodniu do prowincji Van miała przybyć delegacja Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego z USA, ale ze względu na trzęsienie ziemi jej przyjazd nie doszedł do skutku.

Natomiast delegacja pod kierownictwem Vicken Ayvaziana uczestniczyła 22 października, a więc na dzień przed trzęsieniem ziemi, w uroczystości ponownego otwarcia ormiańskiej katedry św. Giragosa w Diyarbakir. Uroczystościom przewodniczył ormiańsko-apostolski arcybiskup Aram Atesyan. Według tureckiego dziennika „Hürriyet" wśród honorowych gości obecni byli m.in. ambasador USA w Turcji, Francis Ricciardione, wikariusz patriarchy syryjsko-prawosławnego, Yusuf Cetin oraz rzecznik prawosławnego Patriarchatu Konstantynopola, Dositheos Anagnostopoulos.

W ramach uroczystości ponownego otwarcia katedry miał też miejsce chrzest licznej grupy dorosłych. Były to osoby z dawnych rodzin ormiańskich, które na fali pogromów podczas pierwszej wojny światowej i w latach dwudziestych zostały zmuszone do przejścia na islam.

Katedra św. Giragosa została odebrana Ormianom podczas pierwszej wojny światowej. W tamtym czasie mieściło się w niej centralne dowództwo oficerów niemieckich, a w późniejszych latach – magazyny państwowego banku tureckiego Sümerbank. Po latach sporu prawnego świątynia została zwrócona w tym roku Ormianom.

Na mocy niedawnej decyzji rządu Turcji, poza katedrą w Diyarbakir zostaną zwrócone prawowitym właścicielom największa synagoga w prowincji Edirne, syryjsko-prawosławny kościół w Antiochii oraz grecko-katolicki kościół w Iskenderunie. Będzie też można odbudować prawosławny kościół św. Mikołaja w Bodrum, rozebrany w 1960 roku.