Święto Purim w Tykocinie

Purim to jedno z najważniejszych świąt żydowskich, nazywane żydowskim karnawałem lub Świętem Odmienionych Losów. Żydzi w Purim składają jałmużnę, obdarowują się prezentami, mężczyźni przebierają się za kobiety. Przypada w miesiącu księżycowym Adar, miesiąc przed świętem żydowskiej Paschy.

W ramach obchodów tego święta, w muzeum - mieszczącym się w synagodze - przygotowano kilka atrakcji. Jak powiedziała PAP kierowniczka muzeum w Tykocinie Maria Pisarska-Kalisty, w obchodach uczestniczyło ok. 200 osób.

Było można obejrzeć przedstawienie "Purimszpil", opowiadające historię powstania święta Purim, opisanego w biblijnej Księdze Estery. Spektakl przygotował Tykociński Teatr Amatorski, który - jak powiedziała Pisarska-Kalisty - po kilku latach wznowiłdziałalność.

Zainteresowani mogli też wysłuchać wykładu przybliżającego tradycje Święta Purim. Na zakończenie każdy mógł spróbować hamantaszy, inaczej zwanych uszami bądź kieszeniami Hamana, słodkich trójkątnych ciasteczek wypełnionych makiem. Pisarska-Kalisty wyjaśniła, że to typowy purimowy poczęstunek.

Święto Purim obchodzi się na pamiątkę wydarzeń z przełomu V i VI wieku przed naszą erą, gdy od całkowitej zagłady w ówczesnym imperium perskim Żydzi zostali uratowani przez królewską metresę (faworytę), Żydówkę Esterę.

Król perski Achaszwerosz za namową swego namiestnika Hamana, któremu Żyd Mordechaj nie chciał oddać czci boskiej, wydał dekret o zagładzie wszystkich Żydów. Estera, powiadomiona o dekrecie przez samego Mordechaja, który był jej krewnym, zdołała podstępem doprowadzić do konfliktu króla i jego namiestnika. Król unieważnił dokument, kazał powiesić Hamana i jego synów, Mordechaja zaś uczynił swym pierwszym ministrem.

Według biblijnej Księgi Estery, dekret o zagładzie Żydów nosi datę 13 adara i wówczas to Mordechaj wyciągnął los (co do swej przyszłości), czyli "pur" po hebrajsku, w liczbie mnogiej - "purim". Stąd pochodzi nazwa święta.

W związku z tym, że Żydzi uniknęli zagłady, Purim to święto radości. Należy się cieszyć, bawić i ucztować, ale także dawać biednym jałmużnę, a przynajmniej 2 zaprzyjaźnionym rodzinom wysłać słodkie wypieki. Zgodnie z tradycją święta, także na obchodach w Tykocinie nie zabrakło poczęstunku słodyczami.

Tykocin ma kilkusetletnie tradycje żydowskie. Gmina żydowska istniała tam od 1522 roku, przed wojną uważana była za jedną z największych w kraju. Przestała istnieć w sierpniu 1941 roku, gdy w pobliskim Lesie Łopuchowskim hitlerowcy zgładzili 2,5 tys. mieszkańców miasteczka.

Tykocin to miejsce licznych wycieczek Żydów z całego świata, którzy odwiedzają zabytkową synagogę i tam się modlą.