Bezprecedensowy hołd złożył św. Janowi XXIII izraelski parlament - Kneset na swym posiedzeniu 13 maja, czcząc jego zasługi dla ratowania Żydów europejskich w latach II wojny światowej. Przyjął on jednogłośnie uchwałę o oddaniu czci Janowi XXIII w podziękowaniu za uratowanie tysięcy ludzi podczas holokaustu i jego wkład w dialog katolicko-żydowski.
Jako delegat apostolski w Turcji abp Angelo Giuseppe Roncalli pomógł tysiącom Żydów z okupowanej przez Niemców Europy, zwłaszcza z jej części południowo-wschodniej, przedostać się do Stambułu, a stamtąd dalej na Bliski Wschód i do Ameryki.
W uroczystościach w siedzibie parlamentu izraelskiego w Jerozolimie wzięli udział także m.in. członkowie Fundacji im. Raoula Wallenberga – dyplomaty szwedzkiego na Węgrzech, który również ratował Żydów zagrożonych zagładą.
Rano odbyło spotkanie w Komisji ds. Edukacji i Sportu a po południu posiedzenie parlamentu podczas, którego przedstawiciele różnych partii mówili o zasługach Jana XXIII zarówno w ratowaniu ludności żydowskiej podczas Zagłady jak i jego zasługi w dialogu katolicko-żydowskim.
Wśród przemawiających był Isaak Herzog, poseł i wnuk rabina Jerozolimy, Yitzhaka Ha Levi Herzoga, który niejednokrotnie spotykał abp Giuseppe Roncalliego, późniejszego Jana XXIII. W swoim przemówieniu podkreślił, że gdy tylko nuncjusz apostolski Roncalli dowiedział się o obozach zagłady i prześladowaniach od razu rozpoczął akcję ratowania ludności żydowskiej pomagając w przedostaniu się z Europy przez Stambuł do ówczesnej Palestyny. Poseł Herzog wspomniał także o tym, że Jan XXIII powiedział do jego dziadka: „Jesteście ludem wybranym”. "I takie było jego podejście do braci Żydów" - zaznaczył Isaak Herzog.
Amran Mitzna z komisji ds. edukacji i sportu zwrócił uwagę na potrzebę mówienia o związkach między chrześcijanami i Żydami w programach edukacyjnych oraz podczas wyjazdów młodzieży do miejsc Zagłady w Polsce. "Trzeba mówić też o tych postawach, które są światłem" – podsumował.
Uzi Zilando podkreślił postawę papieży wobec narodu Izraela, zarówno Jana XXIII jak i Jana Pawła II, których charakteryzowała przyjaźń wobec ludności żydowskiej.
Na zakończenie posiedzenia miało miejsce głosowanie podczas którego jednogłośnie przyjęto uchwałę o oddaniu hołdu Janowi XXIII w podziękowaniu za uratowanie tysięcy ludzi podczas Holokaustu i jego zasługi w dialogu katolicko-żydowskim.
Okolicznościowe orędzie z okazji uroczystości przesłał do jej uczestników sekretarz osobisty św. Jana XXIII kard. Loris Capovilla. Wyraził w nim radość z decyzji parlamentu Izraela, nazywając przy tym Ojca Świętego „człowiekiem spotkania i dialogu, obywatelem świata”. Mówiąc o jego związkach z narodem żydowskim, 99-letni purpurat przypomniał zdarzenie z 17 marca 1962, gdy papież, przejeżdżając przez Rzymu, polecił kierowcy zatrzymać samochód przed synagogą, po czym „rozpostarł swe ramiona z szacunkiem i miłością, pozdrawiając wspólnotę żydowską, kierowaną przez rabina Elio Toaffa”. „To objęcie pozostaje w dziejach jako znak postępu w braterstwie i solidarności” – podkreślił były sekretarz osobisty świętego papieża.
Wyraził także podziw dla Fundacji im. R. Wallenberga, ściśle współpracującą z Knesetem, dodając, że jej świadectwo, „tak chwalebnie pomyślane i rozwijane, przynosi powszechne dobro nie tylko Żydom i chrześcijanom, ale wszystkim ludom”.
Kardynał z uznaniem wyraził się również o wysuniętej przez Fundację propozycji nazwania imieniem Angelo Giuseppe Roncallego ulicy w mieście Aszdod i ustawienia w Nazarecie jego popiersia. Podkreślił, że czuje się głęboko zaszczycony i zobowiązany przyznaniem mu honorowego członkostwa Fundacji, zapewniając ją jednocześnie o gotowości modlitewnej z nią współpracy.
Kościół z tym walczył, ale jak widać ta walka nie była do końca wygrana.
W ostatnich latach także w tej dziedzinie pojawia się we mnie mnóstwo pytań i wątpliwości...