Kościół nie prowadzi misji wobec Żydów, ale...

„Bo dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne (Rz 11, 29). Refleksje o kwestiach teologicznych dotyczących relacji katolicko-żydowskich z okazji 50. rocznicy Nostra aetate”. Tak brzmi tytuł przedstawionego dziś w Watykanie nowego dokumentu watykańskiej Komisji ds. Kontaktów Religijnych z Judaizmem. Tekst ten, jak podkreśla się zaraz na wstępie, nie jest dokumentem doktrynalnym nauczania Kościoła, ale jedynie refleksją teologiczną. Na jego prezentacji wystąpił kard. Kurt Koch, który jako przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan kieruje równocześnie wspomnianą komisją.

Jest to dokument wyraźnie teologiczny, który ma na celu podjęcie i wyjaśnienie kwestii, jakie wyłoniły się przez ostatnich kilkadziesiąt lat w dialogu żydowsko-katolickim. Przed tym tekstem nasza Komisja ds. Kontaktów Religijnych z Judaizmem nie wydała żadnego innego tekstu w ścisłym sensie teologicznego. Trzy poprzednie dokumenty dotyczyły raczej konkretnych tematów, przydatnych w dialogu z judaizmem z punktu widzenia zasadniczo praktycznego” – powiedział kard. Koch.

Przebiegając pokrótce ostatnich 50 lat dialogu od czasu soborowej Deklaracji o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate, watykańska Komisja przypomina swe trzy poprzednie dokumenty. Były to: „Wskazówki i sugestie” z 1974 r. w sprawie wprowadzenia w życie soborowego dokumentu, kolejna instrukcja z 1985 r., zatytułowana „Żydzi i judaizm w głoszeniu Słowa Bożego i katechezie Kościoła katolickiego”, a wreszcie dokument „Pamiętamy: Refleksje nad Szoah” z 1988 r. Przypomniano też różne spotkania dialogu chrześcijańskiego, kończąc słowami Papieża Franciszka z jego adhortacji apostolskiej Evangelii gaudium: „Chociaż niektóre przekonania chrześcijańskie są nie do przyjęcia przez judaizm, a Kościół nie może wyrzec się głoszenia Jezusa jako Pana i Mesjasza, istnieje bogata komplementarność, pozwalająca nam czytać razem teksty Biblii hebrajskiej i pomagać sobie nawzajem w studiowaniu bogactwa Słowa, jak również podzielać wiele przekonań etycznych i wspólną troskę o sprawiedliwość i rozwój ludów”

Reszta nowego dokumentu watykańskiej Komisji ma już charakter teologiczny. Zwraca się uwagę na szczególny status dialogu z judaizmem, nieporównywalny z dialogiem z jakimikolwiek innymi religiami ze względu na żydowskie korzenie chrześcijaństwa. Żydzi i chrześcijanie wierzą w Słowo Boże, choć je inaczej interpretują. Przez Chrystusa wszyscy ludzie mają udział w zbawieniu, także Żydzi, choć nie przyjmują Chrystusowego dzieła odkupienia. Jak bowiem uczy św. Paweł, „dary łaski i wezwanie Boże są nieodwołalne”. W dialogu z wyznawcami judaizmu katolicy dają świadectwo swej wiary w Jezusa Chrystusa, nie oznacza to jednak prowadzenia wobec nich instytucjonalnych misji.

W prezentacji dokumentu watykańskiej Komisji wzięli też udział rabin David Rosen z Jerozolimy i brytyjski teolog żydowski Edward Kessler. Wnieśli oni swój wkład w przygotowanie tekstu, aczkolwiek, jak podkreślono na konferencji prasowej, wyraża on opinię teologów katolickich.