Hebraica na Adwent

Ks. Rafał Starkowicz /Foto Gość

Nowy rok liturgiczny rozpoczyna się czasem Adwentu, czyli podwójnego oczekiwania na przyjście Chrystusa – w pamiątce Bożego Narodzenia i przyjścia na końcu czasów. Mamy nadzieję, że codzienne (podobnie jak w Wielkim Poście) rozważania Hebraici przyczynią się do dobrego przeżycia tego okresu.

Zwiastowany - przez Anioła - (4)

Księgi natchnione oprócz wcześniej omówionych określeń wymieniają również trzy imiona własne aniołów:

MICHAŁ (hebr. „mika`el” – „któż jak Bóg”)

Imię to wskazuje więc na Boga będącego źródłem wszelkiego dobra i działania. Archanioł ten został określony przez proroka Daniela jako „jeden z pierwszych książąt” (10,13). W opiekę została mu oddana cała społeczność żydowska – jest on stróżem i obrońcą Izraela (Dn 10,21b; 12,1)

RAFAŁ lub RAFAEL (hebr. „refa`el” – „Bóg uleczył” lub „Bóg uzdrowił”)

Hebrajskie słowo „rafa” znaczy tyle co „leczyć”, „uzdrowić”, „wyrwać ze stanu śmiertelnej, nieuleczalnej choroby”. Występuje on w Księdze Tobiasza jako opiekun i stróż młodego Tobiasza w jego podróży do Ektabany oraz jako przeciwnik złego ducha Asmodeusza. Z początku ukrywa się pod symbolicznym imieniem Azariasz („pomoc Jahwe”). Odgrywa tu swoją rolę i postępuje zgodnie z wyznaczoną mu przez Boga misją. Obecność Rafała przy Tobiaszu była szczególną łaską Boga. Jednym z głównych celów jego przyjścia było uzdrowienie starego Tobiasza i Sary (Tb 3,17). W Tb 12,15 Rafał określając siebie mówi, że jest jednym „z siedmiu aniołów, którzy stoją w pogotowiu i wchodzą przed majestat Pański”. Rafał jest aniołem pośredniczącym między Bogiem, a ludźmi zanoszącymi do Boga ich modlitwy oraz przypominającym Mu o pewnych ludziach i ich czynach (Tb 12,12).

GABRIEL (hebr. „gabri`el” – „mąż, wojownik Boży” lub „Bóg okazał się mocnym”)

Imię to pochodzi od słowa „gabar” oznaczającego „stać się silnym”, „okazać się mocnym”, „przewyższać” lub od słowa „geber” – „mężczyzna”, „silny”. W Starym Testamencie występuje tylko dwa razy. Pełni funkcję pośrednika Objawienia i interpretatora wizji eschatologicznej dotyczącej Jerozolimy w erze mesjańskiej (Dn 8,15-26; 9,21-27) Zajmuje szczególne miejsce przed Bogiem i pełni szczególną rolę w historii zbawienia.

Imiona własne tych trzech wymienionych przez Stary Testament aniołów wynikają z funkcji, które pełnią, z zadania, misji powierzonej im przez Boga do wykonania wśród ludzi. W ich imionach zawarta jest jakaś głęboka, podstawowa, sięgająca istoty stosunku stworzenia do Stwórcy zasadniczość. Żadne z tych imion nie wyraża czegoś drugorzędnego, czegoś, bez czego można by się obejść, pozostając we właściwej relacji do Boga.
Są to imiona teoforyczne.

Pojęcie „mal`ak” i pozostałe omówione terminy występują w Starym Testamencie w powiązaniu z wypełnianą przez te istoty funkcją. Istota duchowa bez powierzonego jej przez Boga zadania jest tylko duchem. Aniołem – czyli wysłannikiem, zwiastunem, staje się dopiero w momencie, gdy to zadanie do wykonania otrzymuje. Anioł jest więc nazwą niejako .„z urzędu” a nie z natury jaką ta istota posiada. Istoty te działają zawsze w imieniu Boga i wykonują jedynie Jego rozkazy, nigdy nie czyniąc niczego samodzielnie. Są one rzeczywistymi istotami, osobami, duchami czystymi, które ukazując się ludziom przyjmują widzialne formy.