Kim jest Jezus dla muzułmanina ?

Nie można też uważać za punkt wyjścia fragmentów Ewangelii czy Nowego Testamentu w ogólności, gdzie potwierdzona jest boskość Chrystusa. W rzeczywistości islam utrzymuje, że prawdziwa Ewangelia (Al-Indżil) została przerobiona (często używanym terminem jest w tym przypadku tahrif, sfałszowanie), tak wiec każdy cytowany tekst mógłby być podejrzany.

Bardziej wskazane wydaje się wiec potraktowanie przesłania Chrystusa jako punkt wyjścia i przejście od tego przesłania do osoby i misterium Chrystusa. Podczas gdy z jednej strony są w Koranie liczne fragmenty, mówiące o Jezusie, nie ma praktycznie nic o Jego przesłaniu, jak to możemy znaleźć w Łk 4, gdzie opisana jest inauguracja Jego publicznej działalności, kiedy Jezus odnosi do siebie proroctwo Izajasza. W tym przesłaniu szczególnie ważne miejsce zajmują Błogosławieństwa. Stanowią one punkt wyjścia, przyjęty w broszurze opracowanej przez Komisje ds. Relacji Miedzy Chrześcijanami a Muzułmanami, we francuskojęzycznej Afryce Zachodniej, „Freres dam la Foi au Dieu Unigue”, która towarzyszy innej broszurze „Connais-tu tonfrere?” (tłum. ang. “Let Us Understand Each Other”, Eldoret 1986).

Istnieją także inne prezentacje życia i osoby Jezusa muzułmanom. Jacąues Jomier OP napisał pozycje „Vie du Messie” (tłum. arab. „Al-Masih Ibn Marjam”), która ukazuje wielki szacunek do muzułmańskiego sposobu myślenia. Thomas Michel SJ okazuje podobny szacunek w swoim „Introduction to Christianity”, prezentacji wiary chrześcijańskiej, po raz pierwszy opublikowanej po turecku, a następnie przetłumaczonej na różne jeżyki, w tym również na jeżyk arabski.

Użyteczną pozycją jest też książeczka „Pistes de reponses aux ąuestions qu'on nos pose” (tłum. ang. „Trying to Answer Questions”, Rome 1990). Jest ona rezultatem refleksji grupy chrześcijan z Tunezji, pod kierownictwem Roberta Caspara M. Afr. Zawiera kilka rozdziałów o Jezusie Chrystusie, w tym jeden poświecony boskości Chrystusa i Jego wcieleniu. Starszymi pracami są: “Jesus and God in the Christian Scriptures and The Cross of The Messiah” (London, Christianity and Islam Series, n. l & 3, 1967 & 1969), anglikańskiego biskupa Davida Crowna. Jest także rozdział poświecony Jezusowi jako Mesjaszowi - prezentacja chrześcijańska i odpowiedź muzułmanina, w Badru Kateregga i David W. Shenk, „Islam and Christianity. A Muslim and a Chństian in Dialogue” (Nairobi 1980). Trzeba też wspomnieć o książce Kennetha Cragga, Jesus and the Muslim. Ań Exploration (London 1985). Po ukazaniu zarówno Jezusa z Koranu, jak i miejsca Jezusa w świadomości muzułmanów, autor próbuje przybliżyć biblijnego Jezusa muzułmanom.

Bibliografia w języku polskim

Literatura w jeżyku polskim na temat Jezusa Chrystusa w islamie jest stosunkowo skąpa i obejmuje jedynie fragmenty kilku książek oraz artykuły publikowane w różnych czasopismach. Niemniej jednak poszerzają one wiedzę zawartą w niniejszym opracowaniu. Oto najważniejsze z nich:
K. BUKOWSKI, Religie świata wobec chrześcijaństwa, Kraków 1997.
J. DANECKI, Opowieści Koranu, Warszawa 1991, s. 207-213.
M.M. DZIEKAN, Jezus, w: Symbolika arabsko-muzułmańska. Mały słownik, M. DZIEKAN (opr.) Warszawa 1997.
Tenże, Maria, w: Symbolika arabsko-muzułmańska. Mały słownik, M. DZIEKAN (opr.) Warszawa 1997.
M. GAUDEFROY-DEMOMBYNES, Narodziny islamu, Warszawa 1988, s. 302-312.
J. HOMERSKI, Jezus w nauce Koranu, ZNKUL 7 (1964) z. 3,15-23.
K. KARSKI, Chrystologia Koranu, Posłannictwo 37 (l967) z. 12, 17-28.
E. KOPEĆ, Chrystus w Koranie, RBL 8 (1955) 15-23.
F. KÓNIG, H. WALDENFELS, Leksykon religii. Zjawiska
- dzieje - idee, Warszawa 1997 (hasło: Jezus).
J. NOSOWSKI, Teologia Koranu, Warszawa 1971, s. 151-161.
J. PACH, Maryja w judaizmie i islamie dzisiaj, „Jasna Góra" 1987, nr 8.
Z. PAWŁOWICE, Postać Jezusa w Koranie, HD 51 (1982) 31-37.
E. SAKOWICZ, H. ZlMOŃ, Jezus w islamie, EK VII 1397-1398.
P. STAWIŃSKI, Isa ibn Mańam w Koranie i tradycji muzułmańskiej, „Przegląd Powszechny” 1988, nr 7-8.
P. STAWIŃSKI, Jezus w Koranie i tradycji muzułmańskiej, w: Między Wschodem a Zachodem, Częstochowa 1995.
M. i I. TWORUSCHKA, Jezus, w: Islam. Mały słownik, M. i I. TWORUSCHKA, Warszawa 1995, 43-44.
H. WALDENFELS, O Bogu, Jezusie Chrystusie i Kościele -dzisiaj. Teologia fundamentalna w kontekście czasów obecnych, Katowice 1993, 211-223.
Spośród dzieł teologów muzułmańskich, którzy zajmowali się postacią Jezusa, w przekładzie polskim dostępny jest tylko traktat Ibn al-Arabiego „Księga podróży nocnej do najbardziej szlachetnego miejsca” (Warszawa 1990), por. rozdz. XXXV „Symblika Jezusa”. Ponadto w antologii „Jak modlą się muzułmanie” (opr. M.M. DZIEKAN, Warszawa 1997) zamieszczono tekst modlitwy Jezusa zaczerpnięty ze średniowiecznego arabskiego dzieła o prorokach (s. 112-113).

(Dokument papieskiej Komisji do spraw Dialogu Międzyreligijnego)