To jednak na wyspie Rugii (konkretnie w Arkonie) znajdowała się jego świątynia. Tam też stał gigantyczny, czterogłowy posąg tego boga, którego atrybutami były miecz oraz wróżebny róg i biały koń.

Róg kapłani napełniali miodem, by po upływie pewnego czasu sprawdzić jego jakość. Wtedy też orzekali czy nadchodzący rok będzie owocny i zbiory obfite, czy też nie (najważniejszym świętem Świętowita były przypadające na wrzesień  dożynki. Bogu składano także ofiary – m.in. wielki kołacz, który spożywano w czasie uczty kultowej).

Gdy zaś idzie o konia, to Słowianie wierzyli, że ich najpotężniejszy bóg galopuje na nim nocami, a w czasie toczonych przez nich bitew przybywa na nim na pola walk i pomaga swym świętym mieczem w pokonaniu przeciwników.

WIARA.PL DODANE 11.03.2013 AKTUALIZACJA 09.09.2024

Alfabet religii

Święta, święte miejsca, bogowie, świątynie... - zobacz nasz, ciągle aktualizowany, zbiór haseł i tekstów. »

więcej »

Ale biały koń Świętowita miał jeszcze inną funkcję - wróżebną. Prowadzono go bowiem czasami wzdłuż rzędu włóczni. Gdy potrącił którąś swym lewym kopytem, uznawano to za zły omen. Jeżeli jednak dotknął włócznię prawą nogą, znaczyło to że można bez obaw podjąć jakąś ważną decyzję (rozpocząć wojnę, zawrzeć pokój, czy ruszyć na wyprawę).

Czasem Świętowita nazywa się też Światowidem. To błąd, ale także mający swoją historię. Otóż gdy w 1848 roku z rzeki Zbrucz na Podolu wydobyto czterogłowy, słowiański posąg, Joachim Lelewel skojarzył go ze Świętowitem i uznał, że to bóg patrzący na 4 strony świata, widzący cały świat (świat-wid). Stąd Światowid.

„Kustosz Muzeum Archeologicznego w Krakowie Anna Tyniec wyjaśniła, że Światowid ze Zbrucza to nazwa własna zabytku, nadana w XIX wieku. Pod tą nazwą figura trafiła do Krakowa w 1851 roku i od tego czasu występuje we wszystkich dokumentach muzealnych.

‘Część tego posągu można rzeczywiście kojarzyć ze Świętowitem. Jest to zapewne rodzaj słupa kosmicznego, przedstawiającego cały system wierzeń tych ludzi, którzy doprowadzili do jego powstania. Nie jest to przedstawienie jednego tylko boga - zawiera różne atrybuty różnych bogów słowiańskich’ – powiedziała” tworzonemu przez Muzeum Historii Polski i Polską Agencje Prasową portalowi Dzieje.pl.

*

Tekst z cyklu Alfabet religii