MTK wznawia sprawę przeciw przywódcy malijskich dżihadystów

Nakaz, pierwotnie wydano w lipcu 2017 r. Dotyczył zbrodni wojennych, w tym na tle seksualnym, oraz zbrodni przeciwko ludzkości popełnionych przez Ag Ghaly’ego w okresie od stycznia 2012 r. do stycznia 2013 r.

Ag Ghaly jest obecnie szefem Grupy Wsparcia Islamu i Muzułmanów (Jama'at Nusrat al-Islam wa al-Muslimeen, JNIM), koalicji ugrupowań powiązanych z Al-Kaidą. Pojawił się m.in. w nagraniu wideo opublikowanym w Internecie w grudniu 2023 r., zapowiadając nową fazę „dżihadu” przeciwko juntom wojskowym w regionie Sahelu i wspierającej je rosyjskiej Grupie Wagnera.

W listopadzie 2023 r. sąd w Mali ogłosił dochodzenie w sprawie przywódców grup powiązanych z Al-Kaidą, w tym Ag Ghalyego, oskarżając ich o terroryzm i pranie pieniędzy.

Prowadzona przez Ag Ghalyego grupa Ansar Dine dopuszczała się w północnym Mali szeregu zbrodni wobec ludności cywilnej, egzekwując przy tym rygorystyczną interpretację szariatu.

Bojownicy Nasar Dine są odpowiedzialni za egzekucje, pobicia, chłosty i arbitralne aresztowania osób dopuszczających się zachowań uznawanych za haram (zakazane), w tym palenia tytoniu, słuchania muzyki i nie uczestniczenia w codziennych modlitwach.

Działająca tam islamska policja hisbah wymierzała kary za te „naruszenia" często po zbiorowych „procesach”.

Bojownicy Ansar Dine niszczyli również świątynie o znaczeniu kulturowym i religijnym oraz przyznali się do ataku w Aguelhoc w regionie Kidal w Mali w styczniu 2012 r., podczas którego dokonali egzekucji co najmniej 150 pojmanych żołnierzy malijskich.

Pomimo skierowania spraw do MTK, władze Mali poczyniły niewielkie postępy w dochodzeniach oraz ściganiu osób odpowiedzialnych za zbrodnie popełnione w czasie konfliktu w Mali od 2012 r.

Obecny rząd starał się również wyeliminować międzynarodową kontrolę sytuacji w zakresie praw człowieka w kraju.

W grudniu 2023 r. na wniosek władz Mali kraj opuściła Wielowymiarowa Zintegrowana Misja Stabilizacyjna ONZ w Mali (MINUSMA), a w styczniu 2024 r. rząd zapowiedział opuszczenie przez Mali Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (ECOWAS), co pozbawiłoby ofiary praw człowieka możliwości dochodzenia sprawiedliwości przed Wspólnotowym Trybunałem Sprawiedliwości ECOWAS.

Od 2013 r. MTK prowadzi otwarte dochodzenie ws. sytuacji w Mali. Przed MTK wniesiono wcześniej dwie inne sprawy dotyczące dowódców Ansar Dine.

27 września 2016 r. sąd skazał Ahmada Al-Faqi Al-Mahdiego, szefa islamskiej policji, na dziewięć lat więzienia po tym, jak przyznał się do udziału w niszczeniu budynków sakralnych i historycznych w Timbuktu w północnym Mali, w czerwcu i lipcu 2012 r.

W marcu 2018 r., przed MTKJ został przekazany Al-Hassan Ag Abdoul Aziz, wyższy rangą członek policji islamskiej. Jego proces pod zarzutem zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości rozpoczął się w lipcu 2020 r.