Buddyzm dzisiaj

Starszy buddyzm powstał i rozwinął się w Indiach, gdzie przez jakiś czas wytrzymywał konkurencję z hinduizmem. W wyniku działalności misyjnej rozprzestrzenił się następnie poza Indie: na Cejlon, do Burmy, Tajlandii, Kaszmiru i na Sumatrę. Między XI a XIII wiekiem znika jednak z Indii nie mogąc oprzeć się naciskowi odradzającego się hinduizmu. Z Sumatry i Azji Centralnej został wyparty przez tantryzm (IX wiek) i islam (X wiek).

Starszy buddyzm szkoły therawada utrzymał się jednak do dziś na Cejlonie, w Burmie, Kambodży, Tajlandii i Laosie i wydaje się obecnie przeżywać nowy rozkwit. W wyniku kontaktu z kulturą i cywilizacją Zachodu rozpoczął się w nim ruch odnowy ukazujący adaptacyjne możliwości buddyzmu. Poprzez swoje instytucje: szkoły, szpitale i organizacje dobroczynne odgrywa ważną rolę w społeczeństwie. Wspólnota mnichów wkracza nawet niekiedy w sprawy polityczne danego kraju i przedstawia propozycje rozwiązań, które w jej rozumieniu w równej mierze odpowiadają duchowi nauki i dobru narodu. Oczywiście, w kwestii społecznej i politycznej działalności mnichów istnieją różnice zdań między grupami konserwatywnymi, pragnącymi więcej samotności i spokoju dla medytacji a tymi, którzy zaangażowanie uważają za obowiązek mnichów wdrażanych przecież do bezgranicznego współczucia.

Buddyzm mahajana przez stulecia rywalizował ze starszym buddyzmem, aż w końcu oba zostały wyparte z Indii przez hinduizm i podboje islamskie. Przetrwał tylko w Chinach, Japonii, Korei i Wietnamie. Prowadzi działalność społeczną i angażuje się politycznie. W rozwiniętej gospodarczo Japonii buddyzm mahajana musi zajmować się problemami sekularyzacji i konkurować z tradycyjnym szintoizmem.

Jeśli chodzi o buddyzm tantryczny, który powstał w Indiach i w swoim czasie był bardzo rozpowszechniony w Chinach, to faktycznie zachował się on tylko w Tybecie i w Mongolii.

Obok hinduizmu, z jego zadziwiającym bogactwem i wielką zdolnością do adaptowania religijnych fenomenów, oraz islamu, z jego ścisłym związkiem z jedynym i miłosiernym Bogiem, głównym partnerem chrześcijaństwa na Dalekim Wschodzie jest buddyzm.Trzeba z nim prowadzić dialog uczciwy i otwarty, dialog, w którym każdy partner uczy się i otrzymuje pomoc od drugiego, ale też i każdy oferuje drugiemu swą pomoc na płaszczyźnie religijnej, kulturalnej, społecznej i politycznej.