Islamizacja Europy czy europeizacja islamu?

Benedykt XVI w rozmowie z Peterem Seewaldem przyznaje: „Podczas swojej wizyty w Turcji mogłem pokazać, że czuję szacunek do islamu, że uznaję go za wielką religijną rzeczywistość, z którą musimy pozostać w dialogu”. To ważna wskazówka… O jakich konkretnych priorytetach możemy dziś mówić mówiąc  o dialogu z islamem?

Benedykt XVI kontynuuje dzieło dialogu rozpoczęte na Soborze Watykańskim II. Podobnie jak Jan Paweł II, obecny papież jest przekonany, że dla dialogu nie ma alternatywy. Już na początku pontyfikatu 20 sierpnia 2005 roku spotkał się w Kolonii z przedstawicielami środowisk muzułmańskich, podkreślając znaczenie dialogu międzyreligijnego dla dobra ludzkości i jej przyszłych pokoleń. Benedykt XVI akcentuje przede wszystkim godność osoby ludzkiej, prawa człowieka, wolność religijną oraz poszukiwanie prawdy. Kolejny istotny aspekt relacji chrześcijańsko-muzułmańskich obecnego pontyfikatu dotyczy współpracy na rzecz całej ludzkości. Niesłusznie  przypisuje się Benedyktowi XVI zachowawczość wobec muzułmanów a nawet postawę antyislamską.

Od wykładu w Ratyzbonie w 2006 roku – od którego zaczęła się krytyka papieża – Benedykt XVI już trzykrotnie odwiedził meczet, podróżował do krajów muzułmańskich i z szacunkiem wyraża się o wyznawcach islamu. Potwierdzeniem dialogowego nurtu obecnego pontyfikatu jest zapowiedź zwołania międzyreligijnego spotkania do Asyżu w 25. rocznicę tego, które odbyło się 27 października 1986 roku. Priorytety współczesnego dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego zawierają najnowsze deklaracje opracowane podczas spotkań z udziałem przedstawicieli obu religii.

Na przykład w 2008 roku na zakończenie Forum Katolicko-Muzułmańskiego, które odbyło się w Watykanie pod hasłem: „Miłość Boga i miłość bliźniego”, podkreślono wyraźnie poszanowanie godności człowieka i jego praw bez względu na religię, wyznanie, światopogląd. Również w dokumencie końcowym wydanym na zakończenie drugiego spotkania przedstawicieli Papieskiej Rady ds. Dialogu Międzyreligijnego i Królewskiego Instytutu Studiów Międzywyznaniowych z Jordanii, które odbyło się przed kilkoma dniami w Rzymie (18-19 maja), stwierdzono, że „że chrześcijanie i muzułmanie podzielają podstawowe wartości ludzkie, takie jak świętość ludzkiego życia, godność człowieka i wynikające z niej podstawowe i niezbywalne prawa”.

Czego się Ksiądz spodziewa po obradach w Turynie?

- Spotkanie delegatów Rady Konferencji Biskupich Europy zgromadzi osoby odpowiedzialne za kontakty katolicko-muzułmańskie w Europie. To ogromny potencjał wiedzy i doświadczenia dający możliwości wzajemnego ubogacenia się. Dynamika spotkania (oficjalne wystąpienia, dyskusje panelowe, praca w grupach oraz indywidualne rozmowy) powinny pomóc w sprecyzowaniu odpowiedzi (albo przynajmniej wskazaniu kierunku ich poszukiwania) na podstawowe pytania dotyczące: obecnej sytuacji dialogu chrześcijańsko-muzułmańskiego w Europie; zaradzeniu lękom Europejczyków obawiających się islamu; sposobów prowadzenia dialogu katolików z różnymi wspólnotami muzułmańskimi w kontekście europejskim, wypracowania kultury pokojowego współistnienia w atmosferze wzajemnego poszanowania różnic kulturowych i religijnych.

Lublin, 29 maja 2011 r.