"Pan Bóg wybrał nas, by przekazać nam Torę. Tylko tyle. Nie jesteśmy ani lepsi, ani mądrzejsi od innych. Być może Pan Bóg wybrał inne religie do innych rzeczy”.
Nie chodzi więc o żadną wyjątkowość i elitarność?
– Absolutnie nie. Nie jesteśmy ani lepsi, ani mądrzejsi od innych. Nic z tych rzeczy. Bóg wybrał nas dla Prawa. W innym wypadku to naprawdę brzmi jak jakiś rasizm albo elitaryzm. Ale to nie jest prawda o narodzie Izraela. Być może Pan Bóg wybrał inne religie do innych rzeczy.
Czy żyd może być misjonarzem?
– Naszą misją jest pomagać innym zrozumieć, że jest jeden Bóg. Misją judaizmu nie jest sprawienie, by wszyscy stali się żydami. To nie jest nasza tradycja. Każdy człowiek na świecie powinien poznać, że jest tylko jeden Bóg. Ale sposób, w jaki on będzie szukał drogi do Niego, to jest jego decyzja. My nie jesteśmy od tego, by mówić, w jaki sposób ma wierzyć. Oczywiście, dla mnie osobiście to judaizm jest najlepszą drogą do Boga. Ale czy jest najlepszą również dla innych? Nie mnie o tym sądzić.
Czyja rola w nawróceniu – według judaizmu – jest ważniejsza: Boga, który daje łaskę, czy też wysiłków człowieka?
– Jeśli człowiek nie stara się poprawić, Pan Bóg nie będzie pomagał. W momencie, kiedy wykonuję jakiś wysiłek na drodze poprawy, wtedy Pan Bóg daje wsparcie. Kiedy robię wszystko, co w mojej mocy, wtedy Pan Bóg przychodzi z pomocą.
Pan Bóg jest bardziej sprawiedliwy czy miłosierny?
– Jedno nie może istnieć bez drugiego.
Utarł się jednak stereotyp, że Bóg Starego Przymierza jest tylko sprawiedliwym sędzią.
– Kto tak mówi, najwidoczniej nie czytał Biblii hebrajskiej. Ani sama sprawiedliwość, ani samo miłosierdzie. To jest nie tylko równoważne, jak 50 do 50, ale to całkowicie powiązane ze sobą przymioty Boga.
Jak wygląda dzień Naczelnego Rabina Polski?
– Najpierw muszę się umyć (śmiech). Oczywiście, pierwsza jest modlitwa w synagodze. Ok. 7.15. Najpierw pokarm dla duszy, potem pokarm dla ciała.
Jak długo ciało musi czekać?
– Około 45 minut. Czy to jest długo? Dla mnie to jest normalne.
Co potem?
– Żaden dzień nie wygląda tak samo. Jest nauczanie, są porady dla ludzi…
Przychodzą tylko znani współwyznawcy czy również nowi?
– Przychodzą ci, którzy już są związani z synagogą, ale też osoby, które wcześniej ukrywały swoje żydowskie pochodzenie. Czasami chcą sprawdzić, czy rzeczywiście mają pochodzenie żydowskie, co mają zrobić itd.
Dużo jest takich osób?
– Tak.
A konwersje na judaizm też się zdarzają?
– Czasem tak, ale najwięcej jest tych, którzy odkrywają swoje korzenie. Poza tym zajmuję się sprawami cmentarza, relacjami z zagranicą.
A wystawianie certyfikatów koszerności – to też do Pana należy?
- Tak. Muszę sprawdzić, czy żywność jest zgodna z prawem kaszrutu.
Co jest na cenzurowanym?
– Wiele kwestii. Między innymi mięso i mleko nie mogą być razem.
Nie można ich przechowywać razem w lodówce?
– Nie mogą być gotowane razem.
A co z innymi?
– W żywności często są składniki niewiadomego pochodzenia. Czasem jakaś polska firma, która chce to wysłać za granicę, zgłasza się z prośbą o wystawienie certyfikatu koszerności. To ja pomagam. Muszę sprawdzić, jakie są składniki itd.
A co z winem?
– W całym procesie powstawania wina musi być obecny jakiś żyd. To jest jedyny wymóg. Tylko żydzi mogą je dotykać.
Dlaczego jedna potrawa jest koszerna, inna już nie? Co czyni je nieczystymi lub czystymi?
– To nie chodzi o to, czy to jest czyste, czy nie. W Torze jest zapisane, które zwierzęta są koszerne. Jak ma rozdzielone kopyto i jest przeżuwaczem, jest koszerne. To jest krowa, kozioł, baran. Nie może być świnia ani małpa czy koń. Musi być też zabity ostrym nożem i musi to być ubój rytualny. Nawet krowa czy baran, które nie pochodzą z uboju rytualnego, nie są koszerne.
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |
Kościół z tym walczył, ale jak widać ta walka nie była do końca wygrana.
W ostatnich latach także w tej dziedzinie pojawia się we mnie mnóstwo pytań i wątpliwości...
Czyli tak naprawdę co? Religia? Filozofia? Styl życia zwany coraz częściej lifestyle’m?
Nawrócony francuski rabin opowiedział niezwykłą historię swojego życia.
Jakie role, przez wieki, pełniły kobiety w religiach światach?
Córka Hatszepsut – kobiety faraona. Pośredniczki między światem bogów i ludzi…