Byli u nas 1000 lat

Komitet Wspierania Budowy Muzeum Historii Żydów Polskich spotkał się w środę w Warszawie na dorocznym posiedzeniu.

"Znajdujemy się w ważnym momencie budowy muzeum. Gmach placówki finansowany przez Ministerstwo Kultury i władze stolicy jest już mocno zaawansowany i będzie oddany w drugiej połowie roku. Jednocześnie Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny przygotowuje i finansuje wystawę główną i podjęło się zebrania ok. 140 mln zł na tę ekspozycję. W tej chwili udało im się pozyskać ok. 95 mln zł, a więc jeszcze jest pewna luka i apelujemy do przedsiębiorców o wsparcie, można mieć bowiem na uwadze, że w związku z dużą liczbą zwiedzających, będzie to świetna promocja" - mówił przewodniczący komitetu.

Jak zaznaczył, muzeum przedstawiać będzie 1000-letnią historię Żydów polskich i będzie największym żydowskim muzeum historycznym na świecie. "Będzie to placówka nowoczesna, multimedialna, posiadająca osiem galerii. Obecnie otwarta jest jeszcze sprawa kształtu ostatniej z nich +Dziedzictwo+, która ma pokazać znaczenie Żydów polskich nie tylko dla naszej, ale i światowej kultury. Wystawa główna zajmować będzie 4 tys. mkw., a pozostałe 13 tys. mkw. będzie przeznaczone na inne funkcje muzeum - wystawy czasowe, działalność edukacyjną, kulturalną czy archiwizacyjną. Placówka jest skierowana zarówno do zwiedzających z Polski, jak i z całego świata, gdzie historia Żydów polskich jest często mało znana" - opowiadał Święcicki.

Otwarcie muzeum zaplanowano na kwiecień 2013 r., w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim albo jesienią przyszłego roku. "Powstała kwestia, by może nie wiązać tego z samym Holokaustem, z wydarzeniami II wojny, czyli rocznicą wybuchu powstania w getcie. Bo chociaż ten rozdział będzie miał ważne miejsce, główną misją muzeum jest ukazanie tego, co Holokaust zniszczył, historii Żydów polskich, więc z tego punktu widzenia być może nie byłoby dobre łączenie otwarcia z rocznicą powstania w getcie. Początkowo zastanawialiśmy się czy może otworzyć tylko kilka z galerii, jednak zdecydowaliśmy się otworzyć wszystkie i uruchomić całość muzeum" - wyjaśnił przewodniczący komitetu.

Przedstawiciele komitetu wyrazili także nadzieję, że w otwarciu muzeum zgodnie z zapowiedzią będzie uczestniczył prezydent USA Barack Obama i prezydent Izraela Szimon Peres oraz najwyższe władze polskie. "Musimy również trochę poczekać na pełnomocnika ministra (odpowiedzialnego za otwarcie muzeum-PAP), który zadecyduje w jaki sposób i w jakiej dynamice otwierać placówkę. Część spraw jest jeszcze otwarta. Chcemy, żeby to było naprawdę wielkie otwarcie" - dodała dyrektor wystawy głównej.

Komitet wyraził też pewne zaniepokojenie zawirowaniami na szczeblu dyrekcji muzeum i złożeniem rezygnacji przez pełniącą obowiązki dyrektora muzeum Agnieszkę Rudzińską.

"Jestem zdania, że muzeum nie może otwierać ktoś pełniący obowiązki i ta osoba na ostatnim odcinku oprócz administratora jest też wizjonerem i musi móc podejmować decyzje. Muzeum jest platformą dialogu społecznego i musi się otworzyć z pełnym programem edukacyjnym, kulturalnym, mieć ugruntowanych współpracowników, umowy ramowe, by było taką agorą do dyskusji, a to oznacza mnóstwo decyzji. A do tego jest potrzebny albo jednoznaczny mandat albo dynamiczna, krótka współpraca z organizatorem, a ani jednego, ani drugiego nie miałam, więc uznałam, że nie jestem w stanie tej odpowiedzialności na siebie wziąć. W związku z tym podałam się do dymisji i już są jej pewne pozytywne efekty, czyli uwaga bardziej skupiona na potrzebach muzeum" - wyjaśniła obecna na spotkaniu Rudzińska.

Święcicki zaznaczył jednak, że budowa "idzie pełną parą", także praca pani dyrektor, która "nadal wypełnia swoje obowiązki". "Niepokoi nas, że tak ważna placówka nie ma stałego dyrektora i mamy nadzieję, że organizatorzy muzeum szybko znajdą osobę, która będzie mogła doprowadzić do finału to wspaniałe przedsięwzięcie" - zaakcentował przewodniczący komitetu.

Muzeum Historii Żydów Polskich powstaje naprzeciwko Pomnika Bohaterów Getta w Warszawie. Autorem projektu siedziby jest fiński architekt Rainer Mahlamaki. Muzeum jest instytucją kultury utworzoną na podstawie umowy zawartej w 2005 r. przez ministra kultury, prezydenta m.st. Warszawy i Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.