„Treny Jeremiasza” pod Umschlagplatz

Tomasz Gzell/PAP Dyrektor ŻIH Paweł Śpiewak (L), aktor Sławomir Holland (C) i naczelny rabin Polski Michael Schudrich (P) przy pomniku Umschlagplatz w Warszawie, 22 bm. w 70. rocznicę likwidacji warszawskiego getta. Spod pomnika wyruszył "Marsz Pamięci", ku czci pamięci najmłodszych ofiar Zagłady. Marsz ma przypomnieć również postać Janusza Korczaka, który wyruszył stamtąd ze swymi wychowankami w ostatnią drogę do Treblinki.

Przejmujące „Treny Jeremiasza” odczytane po polsku i po hebrajsku rozpoczęły w niedzielę pod warszawskim pomnikiem Umschlagplatz Marsz Pamięci dla uczczenia 70. rocznicy likwidacji getta warszawskiego. Szczególną intencją marszu, który odbył się po raz drugi, było w tym roku uczczenie pamięci miliona dzieci żydowskich poległych w Zagładzie. Każdy jego uczestnik otrzymał wstążkę pamięci z wypisanym imieniem dziecka, ofiary szoah.

Wprowadzając w klimat uroczystości prof. Paweł Śpiewak, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego podkreślił, że przypada ona w rocznicę urodzin Janusza Korczaka, który właśnie spod Umschlagplatz wyruszył ze swymi wychowankami do Treblinki, aby znaleźć tam śmierć.

Profesor przypomniał również, że 70 lat temu Niemcy przystąpili do likwidacji warszawskiego getta celowo wybierając na ten dzień 22 lipca, kiedy to Żydzi obchodzą swoje najsmutniejsze święto – tisza beaw – upamiętniające zniszczenie pierwszej i drugiej Świątyni Jerozolimskiej.

Po złożeniu kwiatów i zapaleniu zniczy sprzed Umschlagplazt wyruszył niemy pochód, który zatrzymał się przy Muzeum Więzienia na Pawiaku, aby następnie wyruszyć dalej, do Domu Dziecka im. Janusza Korczaka przy ul. Jaktorowskiej na Woli. Tutaj wygłoszono przemówienia, wysłuchano koncertu Mikołaj Trzaski, a ze wstążek przyniesionych przez uczestników utworzono pomnik pamięci dedykowany najmłodszym ofiarom Zagłady.

W marszu uczestniczyło ok. tysiąca mieszkańców Warszawy. Byli wśród nich min. Jacek Michałowski z kancelarii prezydenta RP, wiceminister oświaty Izraela rabin Moses Menachem, ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner. W marszu wzięli udział także duchowni trzech wyznań chrześcijańskich: rzymskokatolickiego (ks. Wojciech Lemański), ewangelicko-reformowanego (ks. Michał Jabłoński) i baptystycznego (ks. Konstanty Wiazowski).

Organizatorem marszu był Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma we współpracy z organizacjami żydowskimi, korczakowskimi i działającymi na rzecz zachowania pamięci o Żydach oraz Rzecznikiem Praw Dziecka.

22 lipca mija 70 lat od rozpoczęcia pierwszej akcji likwidacji getta warszawskiego, w wyniku której zamordowano w obozie zagłady w Treblince ponad 250 tysięcy żydowskich mieszkańców Warszawy.

Rok 2012 został z inicjatywy Rzecznika Praw Dziecka ogłoszony Rokiem Janusza Korczaka, który zginął w Treblince w 1942 roku razem ze swoimi wychowankami i współpracownikami.