Rok religijny w hinduizmie

Kremacja zwłok
Na brzegach świętej rzeki Ganges wybudowano długie kamienne tarasy. Służą one spalaniu zwłok, których popioły rozsypuje się w świętych wodach rzeki. Gdy kremacja odbywa się w innych częściach rozległego kraju, rolę świętej rzeki odgrywają miejscowe wody.

Gdy umiera członek rodziny, wiadomość o jego śmierci jak najszybciej przekazuje się telegraficznie krewnym i przyjaciołom. Zwłoki wyprowadza się z domu, gdy zejdą się wszyscy ważni członkowie rodziny; mniej więcej po dwunastu czy piętnastu godzinach.

Po umyciu i oczyszczeniu zwłok, składa się je owinięte w chusty na marach lub do trumny. Sześciu krewnych zmarłego zanosi zwłoki na miejsce spalenia i składa je na przygotowanym stosie z drewna. Krewni dokładają do niego przyniesione z sobą kawałki drewna sandałowego i chrust. W różnych punktach stosu zapala się kawałki trzciny cukrowej. Kapłan recytuje hymny. Dopiero gdy zwłoki ulegną zupełnemu spaleniu, zebrani mogą opuścić miejsce kremacji.
Na drugi dzień krewni przychodzą na miejsce spalenia zwłok, zbierają szczątki oraz popiół, aby je rozrzucić po wodzie. Czwartego dnia krewni i przyjaciele składają wizytę kondolencyjną w domu żałoby. Po uroczystości żałobnej rodzina zmarłego otrzymuje podarki. Odmawia się modlitwy za spokój duszy zmarłego. Jedenastego albo trzynastego dnia obchodzi się uroczystość, zwaną krija. Stanowi ona okazję, by jeszcze raz okazać współczucie rodzinie zmarłego. Jedna z pieśni intonowanych przez kapłana podczas kremacji zaczyna się słowami:
"Rozpoznaj tę duszę (atmana)
niezrodzoną, nieśmiertelną,
nigdy nie kończącą się, nigdy nie mającą początku;
bez śmierci, bez narodzin,
nigdy nie podlegająca przemianie,
jak może ona umrzeć śmiercią data?"
Prawdziwe "ja", taki jest sens tej pieśni, nie może umrzeć. Na koniec ceremonii pogrzebowej recytuje się błogosławieństwo pokoju, które zamyka każdą hinduską ceremonię:
"Niechaj pokój będzie w wyższych światach, niechaj pokój będzie w niebie, pokój niech będzie na ziemi (...)." Na zakończenie tego błogosławieństwa wypowiada się słowa:
"Om, pokój, pokój, pokój".
Pra-słowo om (wymawiane a-u-m) jest kluczem do wiary hinduskiej, nie tylko w godzinę śmierci. Wskazuje ono na wyjście z kręgu ponownych narodzin. "A" oznacza czuwanie, "u" - marzenia senne, "m" zaś - głęboki sen, który następuje po śnie z marzeniami, oraz ostateczne milczenie. Tęsknota, która określa całą religijność hinduską, znalazła swoje spełnienie, tzn. zaspokojenie w jedności atmana i brahmana. Dlatego sylaba om uchodzi - w rozumieniu wszystkich Hindusów - za najwyższą zasadę świata.

za Reinhard Kirste, Herbert Schultze, Udo Tworuschka, Święta wielkich religii