Tatarzy apelują ws. uboju rytualnego

Rytualny ubój zwierzęcia jest nieodłącznym elementem jednego z najważniejszych muzułmańskich świąt - Kurban Bajram, które obchodzone jest w październiku. W województwie podlaskim, gdzie są największe w kraju skupiska polskich muzułmanów pochodzenia tatarskiego, uroczystości odbywają się m.in. w zabytkowych meczetach w Bohonikach i Kruszynianach oraz domu modlitw w Białymstoku.

Symbolem Kurban Bajram jest składanie ofiar ze zwierząt w pobliżu świątyń. Rytuał odbywa się na pamiątkę ofiary Ibrahima (Abrahama), który chciał poświęcić Bogu swego syna Ismaila. Tymczasem zgodnie z obowiązujących obecnie w Polsce prawem ubój ze względów religijnych jest możliwy pod warunkiem, że dokonywany jest w rzeźni, a zwierzę zostaje wcześniej ogłuszone. Za złamanie zakazu grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do dwóch lat.

Jak podkreślał w czwartek na posiedzeniu komisji mniejszości narodowych i etnicznych Tomasz Miśkiewicz, mufti Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP, sprawa jest trudna i niejasna m.in. ze względu na zapewnione konstytucyjnie prawa związane ze swobodą religijną. "To jest tradycja Tatarów, że zwierzęta kopytne są składane w ofierze w pobliżu świątyni. Sięga ona ponad 300 lat. Oczywiście część muzułmanów skorzysta z ubojni i ogłuszenia zwierzęcia, natomiast Tatarzy polscy są przyzwyczajeni, że zwierzęta składana są po modlitwie; w pobliżu świątyni" - powiedział.

Zaapelował do posłów, by pomogli w rozwiązaniu tego problemu. "Może poprzez specjalną uchwałę, tak by Tatarzy mogli obchodzić swoje święto bez obaw, lęku" - dodał.

Nawiązał tym samym do wydarzeń sprzed roku, kiedy to po święcie Kurban Bajram w Bohonikach zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa uboju bez ogłuszania złożyło kilka organizacji obrońców praw zwierząt. Sprawę badała Prokuratura Rejonowa w Sokółce (Podlaskie); najpierw odmówiła wszczęcia śledztwa (sąd jednak przychylił się do zaskarżenia tej decyzji przez zawiadamiające organizacje - PAP), a następnie w sierpniu br. śledztwo umorzyła.

Zdaniem prokuratury czyn miał znikomą szkodliwość społeczną. W uzasadnieniu prokuratura zwróciła uwagę na to, że ubój nie miał charakteru gospodarczego, został dokonany z pobudek religijnych (stanowił integralną część święta społeczności muzułmańskiej), zachowanie osoby, która dokonała uboju, "nie było ukierunkowane na dręczenie zwierzęcia i zadawanie mu cierpienia", a sama ta osoba była przekonana, iż nie popełnia przestępstwa (powoływała się na konstytucyjne wolności religijne).

Pod koniec sierpnia ub.r. Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przepisów ustawy o ochronie zwierząt. Wnioskował o zbadanie zgodności ustawy o ochronie zwierząt, która nie przewiduje uboju rytualnego, z konstytucją i Europejską Konwencją o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Kilka dni wcześniej do TK wpłynęło zapytanie Sądu Rejonowego w Białymstoku ws. dopuszczalności uboju rytualnego, jaki miał miejsce w Tykocinie 12 marca ub.r. Chodziło o przepis ustawy o ochronie zwierząt, zabraniający takiego uboju. Do tej pory TK nie wydał wyroku w tych sprawach.

Nowy obywatelski projekt, przywracający ubój bez ogłuszania, przygotowała Krajowa Rada Izb Rolniczych, która zebrała pod nim 130 tys. podpisów. Do Sejmu trafił on na początku marca br. Dopuszcza on ubój rytualny zwierząt dla celów religijnych bez ogłuszania oraz wprowadza zakaz stosowania tzw. klatek obrotowych podczas tego typu uboju. Sejm w ubiegłym roku odrzucił inny projekt przywracający ubój na potrzeby religijne.

Wniosek o odrzucenie obecnego, obywatelskiego projektu złożyły podczas pierwszego czytania pod koniec maja kluby Prawo i Sprawiedliwość oraz Twój Ruch. Sprawa nadal nie jest rozstrzygnięta.