Modlitwa Mojżesza - przywódcy narodu wybranego

Mojżesz – wytrwały orędownik za naród wybrany

Jak poucza Katechizm Kościoła Katolickiego, „z tej zażyłości z Bogiem wiernym, nieskorym do gniewu i bardzo łaskawym (por. Wj 34,6), Mojżesz czerpał siłę i wytrwałość w swoim wstawiennictwie. Nie modli się za siebie, ale za lud, który Bóg sobie nabył” (KKK 2577). W Biblii zostało odnotowane kilka przykładów takiej modlitwy. W czasie walki Izraela z Amalekitami Mojżesz modlił się na szczycie góry z rękami podniesionymi ku górze: „Amalekici przybyli, aby walczyć z Izraelitami w Refidim. Mojżesz powiedział wtedy do Jozuego: «Wybierz sobie mężów i wyruszysz z nimi na walkę z Amalekitami. Ja jutro stanę na szczycie góry z laską Boga w ręku». Jozue spełnił polecenie Mojżesza i wyruszył do walki z Amalekitami. Jozue spełnił polecenie Mojżesza i wyruszył do walki z Amalekitami. Mojżesz, Aaron i Chur wyszli na szczyt góry. Jak długo Mojżesz trzymał ręce podniesione do góry, Izrael miał przewagę. Gdy zaś ręce opuszczał, miał przewagę Amalekita. Gdy ręce Mojżesza zdrętwiały, wzięli kamień i położyli pod niego, i usiadł na nim. Aaron zaś i Chur podparli jego ręce, jeden z tej, a drugi z tamtej strony. W ten sposób aż do zachodu słońca były ręce jego stale wzniesione wysoko. I tak zdołał Jozue pokonać Amalekitów i ich lud ostrzem miecza” (Wj 17,10-13). Wymowny w tym kontekście  jest gest „podniesionych do góry rąk”. Przez egzegetów jest on różnie interpretowany. J. Lemański stwierdza: „Obraz w każdym razie przypomina gest Jozuego (Joz 8,18.26) i prawdopodobnie pierwotnie był gestem o charakterze militarnym lub magicznym, a nie modlitewnym”[19]. W tradycji judaistycznej jednak ten gest został zinterpretowany jako modlitwa (por. Targum Onkelos [Wj 17,12]), jako wyraz odniesienia się Izraelitów do Boga i poddanie swych serc Ojcu Niebieskiemu (zob. Miszna. Rosz ha-Szana 3,8)[20]. Tradycja chrześcijańska widzi w postawie Mojżesza obraz modlitwy wstawienniczej[21].

Kolejny przykład modlitwy wstawienniczej Mojżesza to jego prośba o uzdrowienie siostry Miriam, która została dotknięta trądem za to, że wraz z Aaronem „mówili źle przeciw Mojżeszowi” (Lb 12,1). Wówczas Mojżesz na prośbę Aarona (zob. Lb 12,11) modlił się do Boga słowami : „O Boże, spraw, proszę, by znowu stała się zdrowa” (Lb 12,13).

Inne przykłady modlitwy wstawienniczej dotyczą prośby Mojżesza o wybawienie narodu wybranego od zasłużonej kary. W Lb 11,1-2 mowa jest o modlitwie Mojżesza do Boga, kiedy to ogień miał zniszczyć część obozu: „Lecz lud zaczął szemrać przeciw Panu narzekając, że jest mu źle. Gdy to usłyszał Pan, zapłonął gniewem. Zapalił się przeciw nim ogień Pana i zniszczył ostatnią część obozu. Lud wołał do Mojżesza, a on wstawił się do Pana i wygasł ogień”. W Lb 14,1-19 pojawia się z kolei obraz wstawiającego się Mojżesz za swój lud, który zbuntowała się po wysłuchaniu relacji zwiadowców.  W Lb 21,4-9 autor biblijny podał natomiast wzmiankę o modlitwie wstawienniczej Mojżesza wówczas, kiedy Izraelici za narzekanie przeciw Bogu i Mojżeszowi zostali ukarani plagą węży o jadzie palącym: „Przybyli więc ludzie do Mojżesza mówiąc: «Zgrzeszyliśmy, szemrząc przeciw Panu i przeciwko tobie. Wstaw się za nami do Pana, aby oddalił od nas węże». I wstawił się Mojżesz za ludem” (Lb 21,7). Należy zauważyć, że w Lb 11,2; 21,7 na określenie modlitwy wstawienniczej Mojżesza pojawia się wymowny czasownik pālāl, który w koniugacji hithpael oznacza „czynić jako obrońca; wstawiać się za, działać jako orędownik, błagać”[22].