Przewodnik po żydowskiej historii Oświęcimia

"Zanim Oświęcim stał się Auschwitz, miasto przez blisko 500 lat było domem dla społeczności żydowskiej. Tuż przed II wojną światową Żydzi stanowili ponad połowę mieszkańców Oświęcimia" - powiedział Zabierowski, który był szefem projektu.

Aplikacja Oszpicin to audio-przewodnik oparty na przedwojennej mapie żydowskiego Oświęcimia. Spacerując ulicami nieistniejącego już świata można zobaczyć na ekranie telefonu lub tabletu synagogi, fabryki i miejsca wspólnego dziedzictwa polsko-żydowskiego, a także modele 3D Wielkiej Synagogi, zniszczonej przez Niemców w 1939 roku, oraz Fabryki Wódek i Likierów Jakuba Haberfelda w ich oryginalnych lokalizacjach. Każdemu z obiektów towarzyszą zdjęcia i opis. W wersji audio głosu użyczył aktor Michał Piela. Wśród opisanych miejsc są między innymi cmentarz żydowski, bobowska jesziwa, chrzanowski sztibl (mały dom modlitewny chasydów), dom rodziny Klugerów, Kornreichów i Dattnerów, a także zamek i dom Ślebarskich.

"Zastosowana technologia pozwala nałożyć historyczne zdjęcia na współczesny obraz z kamery telefonu. Dzięki temu stojąc na Rynku Głównym widzimy na ekranie przedwojenny hotel Herz, gdzie nocował marszałek Piłsudski, dom ostatniego naczelnego rabina Oświęcimia oraz dawny oświęcimski ratusz, gdzie zasiadali także żydowscy radni wraz z wiceburmistrzem dr. Emilem Reichem" - powiedział Maciej Zabierowski.

Aplikacja zawiera także opis sięgającej 500 lat historii oświęcimskich Żydów, od ich sprowadzenia się do miasta w I połowie XVI wielu po czas Zagłady. Niemcy zamordowali około 90 proc. oświęcimskich Żydów. Większość z nich została zgładzona w obozie Auschwitz. Są też podstawowe informacje o Centrum Żydowskim.

Bezpłatna aplikacja jest już dostępna zarówno dla użytkowników iPhonów i iPadów, jak też smartfonów z systemem Android. Prace przy tworzeniu aplikacji trwały około 3 miesięcy. Powstał dzięki wsparciu Dutch Jewish Humanitarian Fund, samorządu Oświęcimia oraz województwa małopolskiego.

Centrum Żydowskie w Oświęcimiu jest jedynym śladem po żydowskiej obecności w mieście, którego nazwę podczas wojny Niemcy zmienili na Auschwitz. Przed wojną społeczność żydowska stanowiła ponad 60 procent kilkunastotysięcznego Oświęcimia. Celem placówki, która powstała w 2000 roku jest kultywowanie pamięci o żydowskich mieszkańcach miasta oraz edukacja ze szczególnym uwzględnieniem problematyki Holokaustu i współczesnych zagrożeń związanych z nietolerancją i uprzedzeniami. W ramach Centrum działa muzeum żydowskie, synagoga Chewra Lomdei Misznajot oraz centrum edukacyjne.

Oszpicin to w języku jidisz nazwa Oświęcimia.